Κερκόπορτα για μεταλλαγμένα
Του ΦΙΛΗ ΚΑΪΤΑΤΖΗ
Δούρειοι ίπποι για την κυκλοφορία γενετικά τροποποιημένων προϊόντων ή «μεταλλαγμένων» στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης αποδείχθηκαν τελικά ότι είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Κοινοβούλιο, υποκύπτοντας στις πιέσεις της… αγοράς, βλέπε: ισχυρών πολυεθνικών.
Με αφορμή τις αποκαλύψεις του WikeLeaks για τον «πόλεμο» που έχουν κηρύξει οι ΗΠΑ και τους εκβιασμούς στην Ευρώπη υπενθυμίζουμε: «Τον Ιούλιο του 2010 η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου απέρριψε την υποχρεωτική σήμανση τροφίμων που προέρχονται από ζώα που έχουν τραφεί με γενετικά τροποποιημένες τροφές. Αν και η σχετική τροπολογία κέρδισε την πλειοψηφία των ψήφων του Ευρωκοινοβουλίου, λόγω της καταψήφισης από την πλειοψηφία των συντηρητικών, δεν συγκέντρωσε την ενισχυμένη πλειοψηφία που απαιτούνταν για την έγκρισή της. Η ίδια πλειοψηφία απέρριψε τροπολογία για τη διεξαγωγή ανεξάρτητων μελετών για την επίπτωση των μεταλλαγμένων και άλλων “νέων τροφών” στην ανθρώπινη υγεία».
Εξι νέα προϊόντα
Τον ίδιο μήνα εγκρίθηκαν από την Κομισιόν έξι νέα μεταλλαγμένα προϊόντα, γεγονός που φανέρωνε και την αλλαγή στάσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που επί δώδεκα χρόνια δεν είχε εγκρίνει γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τη «νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία αδειοδότησης γενετικά τροποποιημένων έκανε ακόμη ένα αισχρό βήμα σε βάρος των Ευρωπαίων πολιτών, δείχνοντας ξεκάθαρα ότι δεν επιθυμεί τεκμηριωμένες, ανεξάρτητες και αξιόπιστες επιστημονικές μελέτες αξιολόγησης των επιπτώσεων των μεταλλαγμένων στη δημόσια υγεία και στη βιοποικιλότητα».
Η Αλεξία Βουρελάκη, υπεύθυνη των εκστρατειών του ελληνικού γραφείου της Greenpeace για τα μεταλλαγμένα, λέει ότι σήμερα στις κορυφαίες εταιρείες που προωθούν τα «μεταλλαγμένα» συγκαταλέγονται οι αμερικανικές: Monsanto, Aventis, Du Pont, Zeneca και οι ευρωπαϊκές: Novartis, Sygenta, Bayer.
59% στις ΗΠΑ
Οι χώρες όπου καλλιεργούνται μεταλλαγμένα (σε ποσοστά επί της γεωργικής γης) είναι: 59% στις ΗΠΑ, 20% στην Αργεντινή, 6,7% στον Καναδά, 6,2% στη Βραζιλία, 4,6% στην Κίνα, 3,5% στην Παραγουάη, Ινδία, Νότια Αφρική, Ουρουγουάη, Αυστραλία, Ρουμανία, Μεξικό, Ταϊλάνδη και Φιλιππίνες.
Εδώ και δεκατρία χρόνια καταφέραμε είτε με ενημέρωση είτε με ακτιβιστικό τρόπο να απαλλάξουμε τα χωράφια της χώρας από μεταλλαγμένα και τα σουπερμάρκετ (στη συντριπτική τους πλειονότητα) να μην περιέχουν στα ράφια τους γενετικά τροποποιημένα, είπε η Αλεξία Βουρελάκη, και συμπλήρωσε: «Φυσικά στον αγώνα μας αυτόν είχαμε τη συμπαράσταση του κόσμου, με επόμενο στόχο να διασφαλίσουμε ότι στην Ελλάδα το 100% των ζωοτροφών που κυκλοφορούν στην αγορά να είναι καθαρές για το 100% των ζωικών προϊόντων, που θα πρέπει να φέρουν σήμανση στην ετικέτα, ώστε να γνωρίζουμε τι καταναλώνουμε».
Πρώτη η ντομάτα
Σε παγκόσμιο επίπεδο το πρώτο διαγονιδιακό προϊόν που πέρασε στην τροφική αλυσίδα ήταν ντομάτα με την επωνυμία «Φλαβρ σαβρ» το 1994 στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Κυκλοφόρησε χωρίς σήμανση, με την αιτιολογία ότι διατηρούσε τα παραδοσιακά χαρακτηριστικά της ντομάτας αν και είχε μεταλλική γεύση (γεγονός που οδήγησε στην αποτυχία της κυκλοφορίας του προϊόντος) και το κυριότερο ήταν ότι είχε αντοχή στα αντιβιοτικά.
Οι εφαρμογές της γενετικής μηχανικής παρέμεναν περιορισμένες στο εργαστήριο (από το ’70 έως το ’94).
Το ’94 άρχισαν να περνούν στο περιβάλλον, με πολλούς επιστήμονες-βιολόγους να εκφράζουν την αντίθεσή τους και τις ανησυχίες τους. Για την Ιστορία αναφέρουμε ότι τη δεκαετία του 1970 οι επιστήμονες προχώρησαν στην τεχνική κοπή του έλικα του DNA και στη συνέχεια δημιουργήθηκε ο πρώτος οργανισμός με ανασυνδασμένο DNA.
«Μόλις ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους πολίτες έχει θετική γνώμη για τα μεταλλαγμένα, σύμφωνα με το πιο πρόσφατο ευρωβαρόμετρο» που επικαλείται ο Κρίτων Αρσένης, μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος και ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ.
Ο ευρωβουλευτής έχει επανειλημμένως στηλιτεύσει τη στάση-θέση της επιτροπής λέγοντας: «Θέλετε η διαδικασία έγκρισης να στηρίζεται αποκλειστικά στις μελέτες της ευρωπαϊκής αρχής για την ασφάλεια των τροφίμων (EFSA) που όμως εσείς ο ίδιος έχετε παραδεχθεί (απευθυνόμενος πέρυσι στον επίτροπο Υγείας, κ. Ντάλι) ότι παρουσιάζει προβλήματα αξιοπιστίας. Ετσι εκτίθεται η νομοθεσία μας για τα μεταλλαγμένα σε σημαντική νομική ανασφάλεια».
Δυστυχώς, αλλά οι πολυεθνικές μας θέλουν πειραματόζωα και έχουν τους τρόπους τους να το επιβάλλουν. Γενετική τροποποίηση οργανισμών δεν είναι άλλο από την απομόνωση επιλεγμένων γονιδίων από έναν οργανισμό (ζώο, φυτό, έντομο ή μικρόβιο) ή από κάποιον ιό και η με τεχνικό τρόπο εισαγωγή αυτών των γονιδίων σε ίδιο ή εντελώς διαφορετικό, με σκοπό να δημιουργηθούν είδη με νέες ιδιότητες.
Να μη λησμονούμε, στην περίπτωση απελευθέρωσης γενετικά τροποποιημένων στο περιβάλλον, κάτι που συμβαίνει: δεν υπάρχει διαδικασία απόσυρσης όπως στα φάρμακα ή ό,τι αποδεικνύεται επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία.