Περιβαλλοντική υποκρισία και καταστροφές – Η άλλη όψη του Μουντιάλ της Βραζιλίας

Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014 ξεκίνησε εδώ και μερικές μέρες στη Βραζιλία. Εδώ δεν θα ασχοληθούμε ούτε με τις στημένες διαιτησίες, ούτε με τη θλιβερή εμφάνιση της Εθνικής μας ομάδας κόντρα στην Κολομβία.

Αυτά που συμβαίνουν έξω από τα γήπεδα, σε κοινωνικό και περιβαλλοντικό επίπεδο, έχουν μάλλον μεγαλύτερη σημασία.

—Οι περιβαλλοντικές δράσεις των διοργανωτών

Οι διοργανωτές του Παγκοσμίου Κυπέλλου αναμένουν ότι στη Βραζιλία θα ταξιδέψουν περισσότεροι από 3,6 εκατομμύρια εγχώριοι και ξένοι τουρίστες. Οι μετακινήσεις αυτών των ανθρώπων αντιστοιχούν στο 50% και πλέον των 2,7 εκατομμυρίων τόνων διοξειδίου του άνθρακα που θα εκλυθούν κατά τη διάρκεια του Μουντιάλ.

Οι υπόλοιπες εκπομπές ρύπων θα προέλθουν από τις διάφορες δραστηριότητες της διοργανώτριας αρχής του Μουντιάλ, της FIFA (Fédération Internationale de Football Association).

Μερικά από τα μέτρα που λαμβάνουν η FIFA και η κυβέρνηση της Βραζιλίας για να αντισταθμίσουν μέρος των εκπομπών ρύπων περιλαμβάνουν:

1. Το νέο γήπεδο Estadio Nacionál Mané Garrincha που ανεγέρθηκε στην πρωτεύουσα Μπραζίλια φέρει στην οροφή του 1.500 φωτοβολταϊκά πάνελ συνολικής ισχύος 2,5 Μεγαβάτ. Τα υπόλοιπα στάδια που θα φιλοξενήσουν ποδοσφαιρικές αναμετρήσεις του Μουντιάλ σε όλη τη χώρα έχουν εγκατεστημένη φωτοβολταϊκή ισχύ της τάξης των 5,4 Μεγαβάτ.

2. Και τα 12 γήπεδα του Παγκοσμίου Κυπέλλου έχουν πιστοποίηση πράσινης δόμησης LEED (Leadership in Energy & Environmental Design) που περιλαμβάνει την εξοικονόμηση ενέργειας και περιορίζει τη χρήση συγκεκριμένων χημικών ουσιών.

3. Το Estadio Nacionál θα έχει οικολογικό φωτισμό και ειδικό σύστημα άρδευσης του περιβάλλοντος χώρου που θα εκμεταλλεύεται τα όμβρια ύδατα. Μάλιστα, έχει “έξυπνα” ουρητήρια που υπολογίζουν πότε πρέπει να αντληθεί νερό κατά τη διάρκεια της ανάπαυλας των αναμετρήσεων.

4. Η FIFA ενθαρρύνει τις οικολογικές μετακινήσεις μεταξύ τω σταδίων, αλλά και τις βιώσιμες τουριστικές πρακτικές μέσω της εφαρμογής για smartphone Green Passport Initiative (GPI).

5. Η κυβέρνηση της Βραζιλίας έχει ήδη ξεκινήσεις τις αντισταθμίσεις ρύπων με 115.000 τόνους CO2 από “δωρεές” εταιρειών που θα αποκτήσουν μια ειδική “πράσινη σφραγίδα” του Παγκοσμίου Κυπέλλου.

Τέλος, το 90% και πλέον των Βραζιλιάνων δήλωσαν ότι επιθυμούν μια “πράσινη” διοργάνωση. Αυτός είναι ένας λόγος που επιλέχθηκε ο αρμαντίλλο Fuleco που πήρε το όνομά του από τις λέξεις “ποδόσφαιρο”και “οικολογία”
ως μασκότ του Μουντιάλ.

—Η αλήθεια

Κι εδώ κάπου τελειώνει η υποτιθέμενη περιβαλλοντική διάσταση του Μουντιάλ.

Ξεκινώντας από εμπορεύματα, η Greenpeace ανακάλυψε πολλές τοξικές χημικές ουσίες σε διάφορα σουβενίρ και είδη ρουχισμού που διαθέτει η FIFA.

Μάλιστα, οι διοργανωτές επέλεξαν να κατασκευάσουν (πανάκριβα και υπερκοστολογημένα) γήπεδα σε περιοχές όπως το Μανάους, μέσα στη ζούγκλα του Αμαζονίου, χωρίς ποδοσφαιρική παράδοση και σημαντική ομάδα για να συντηρηθούν μετά το πέρας της διοργάνωσης.

Ένα ακόμα σημαντικό πρόβλημα είναι η διαχείριση των λυμάτων, τεράστιο πρόβλημα δημόσιας υγείας στη χώρα που αναμένεται να διογκωθεί από την παρουσία εκατομμυρίων τουριστών.

Ο μισός πληθυσμός της χώρας δεν έχει πρόσβαση σε αποχέτευση με ολέθριες επιπτώσεις για τον υδροφόρο ορίζοντα και τη θάλασσα.

Σημαντικό πρόβλημα συνιστά και η διαχείριση των απορριμμάτων. Ενδεικτικά, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίηση η βραζιλιάνικη ιστοσελίδα oglobo κάθε μέρα καταλήγουν 100 τόνοι σκουπιδιών στον Κόλπο Baía de Guanabara στο Ρίο ντε Τζανέιρο.

Την ίδια ώρα η αποψίλωση του τροπικού δάσους του Αμαζονίου, αυτού του παγκόσμιου πνεύμονα, συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς, όπως και η καταστροφή των φυσικών βιοτόπων της πλούσιας πανίδας που ενδημεί στη Βραζιλία.

Τέλος, οι μαζικές διαδηλώσεις και τα επεισόδια έξω από τα γήπεδα του Μουντιάλ, αλλά και η εικόνα αποκλειστικά λευκών Βραζιλιάνων στις κερκίδες του γηπέδου κατά τη διάρκεια του αγώνα της Σελεσάο εναντίον της Κροατίας αποτελούν τις καλύτερες ενδείξεις του γεγονότος ότι το Παγκόσμιο Κύπελλο δεν αφορά στο σύνολο της βραζιλιάνικης κοινωνίας.

Η Βραζιλία είναι η έκτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, με μια αναδυόμενη μέση τάξη, ωστόσο η αειφόρος ανάπτυξη και οι υποδομές υπολείπονται σημαντικά και η διαφθορά αποτελεί μετά το ποδόσφαιρο το αγαπημένο σπορ των ελίτ.

—Φυσικές καταστροφές

Σαν να μην έφταναν τα παραπάνω πολλές περιοχές της αχανούς Βραζιλίας πλήττονται από καταρρακτώδεις βροχές και από πλημμυρικά φαινόμενα.

Ειδικότερα, οι καταρρακτώδεις βροχές που συνεχίζουν να πέφτουν στο Νατάλ, την πόλη της βορειοανατολικής Βραζιλίας που φιλοξενεί αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου, μεταξύ αυτών και το Ιαπωνία – Ελλάδα, την προσεχή Πέμπτη (ξημερώματα Παρασκευής 01:00, ΝΕΡΙΤ), οδήγησαν τον δήμαρχο και άλλες τοπικές αρχές στο να κηρύξουν την περιοχή σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Είναι χαρακτηριστικό πως μόνο τις δύο τελευταίες ημέρες, στο Νατάλ έπεσε ποσότητα νερού ίση με το μέσο όρο της για έναν ολόκληρο μήνα.

Λόγω των καιρικών συνθηκών, μάλιστα, η FIFA αναγκάστηκε να ακυρώσει τις προγραμματισμένες εκδηλώσεις του προγράμματος «Fan Fest», ενώ σύμφωνα με τις προβλέψεις οι βροχές θα συνεχιστούν ως τις 23 Ιουνίου.

Την προηγούμενη εβδομάδα στα νοτιοανατολικά της χώρας κοντά στο τριεθνές με την Αργεντινή και την Παραγουάη σημειώθηκαν εκτεταμένες πλημμύρες που έχουν κοστίσει τη ζωή σε 13 ανθρώπους και έχουν πλήξει 500.000 κατοίκους σε 150 πόλεις της πολιτείας του Παρανά.

Οι πολύ ισχυρές βροχοπτώσεις προκάλεσαν υπερχείλιση του ποταμού Ιγκουαζού και απειλούν τους διάσημους καταρράκτες του Ιγκουαζού.

econews