5 χρόνια παράταση ζωής στο Κιότο
Σε έναν οδικό χάρτη προς μια νέα συμφωνία κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη με ορίζοντα το 2017 κατέληξε η κλιματική διάσκεψη στο Ντέρμπαν, έπειτα από 14 ημέρες και δύο δραματικές λευκές νύχτες διαπραγματεύσεων. Το επαπειλούμενο ναυάγιο απεφεύχθη, οι αντιστάσεις των ισχυρών κατά τα φαινόμενα εκάμφθησαν, αλλά ο δρόμος για την ουσιαστική δράση είναι ακόμη μακρύς.
Ακτιβιστής της Greenpeace στο Ντέρμπαν διακωμωδεί τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα (φωτ. Reuters) Χθες τα ξημερώματα, έπειτα από παράταση της διάρκειας της διάσκεψης κατά μιάμιση μέρα, οι αντιπροσωπείες των 194 κρατών συμφώνησαν επί της αρχής να παρατείνουν την ισχύ του Πρωτοκόλλου του Κιότο κατά 5 χρόνια, δηλαδή μέχρι το 2017, και να ξεκινήσουν το 2012 την επεξεργασία μιας νέας, νομικώς δεσμευτικής, συμφωνίας για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα, η οποία θα πρέπει να έχει υπογραφεί ώς το 2015 και να τεθεί σε εφαρμογή το 2020. Επετεύχθη επίσης πρόοδος ως προς τη δημιουργία ενός Πράσινου Ταμείου που θα διοχετεύει στις φτωχές χώρες μέχρι και 100 δισ. δολάρια το χρόνο ώς το 2020, προκειμένου να θωρακιστούν έναντι της κλιματικής αλλαγής (απόφαση που είχε ληφθεί και στη σύνοδο της Κοπεγχάγης), χωρίς πάντως να κατοχυρωθεί η πηγή των χρημάτων.
Οι βασικές επιτυχίες της συνόδου του Ντέρμπαν είναι η διάσωση του Πρωτοκόλλου του Κιότο, της μοναδικής ώς σήμερα δεσμευτικής συμφωνίας για τον έλεγχο των εκπομπών CO2 (δεσμεύει τις αναπτυγμένες χώρες πλην των ΗΠΑ) και το γεγονός ότι για πρώτη φορά όλες οι αναπτυγμένες χώρες και οι αναδυόμενες οικονομίες, οι οποίες άλλωστε φέρουν την κύρια ευθύνη για τις εκπομπές άνθρακα όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα και η Ινδία, συναινούν στη σύναψη μιας συμφωνίας που θα ισχύει για όλους.
Τρία μεγάλα «αλλά»
Οι επιτυχίες μετριάζονται από τουλάχιστον τρία μεγάλα «αλλά». Πρώτον, η ακριβής νομική φύση τής προς επίτευξη συμφωνίας παραμένει αδιευκρίνιστη, όπως και η φόρμουλα με την οποία η νέα φάση του Κιότο θα ενσωματωθεί και θα συμφιλιωθεί με την υπάρχουσα νομοθεσία της Ε.Ε. Δεύτερον, η άμεση λήψη δράσης μετατίθεται για άλλη μια φορά στο προσεχές μέλλον, την ώρα που είναι επιστημονικώς σαφές ότι δεν υπάρχουν χρονικά περιθώρια για την αντιστροφή της κλιματικής αλλαγής. Και τρίτον, η Πλατφόρμα του Ντέρμπαν για Ενισχυμένη Δράση, όπως ονομάστηκε η συμφωνία της διάσκεψης, δεν περιλαμβάνει αναθεώρηση προς τα πάνω των δεσμεύσεων για τη μείωση των εκπομπών οι οποίες έχουν ήδη αναληφθεί στο παρελθόν. Ολα αυτά σημαίνουν ότι ο προβεβλημένος στόχος της διεθνούς κοινότητας για συγκράτηση της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη στους 2 βαθμούς Κελσίου καθίσταται μάλλον ανέφικτος.
Η Ε.Ε. και πολλές χώρες-μέλη της δικαιούνται βεβαίως να μιλούν για μεγάλη επιτυχία της ευρωπαϊκής διπλωματίας -η πρόταση της Ε.Ε. αποτέλεσε άλλωστε το βασικό άξονα της συναίνεσης στο Ντέρμπαν-, ωστόσο η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι η φύση δεν διαπραγματεύεται.
Πολλές περιβαλλοντικές και ανθρωπιστικές οργανώσεις εκτιμούν ότι η συμφωνία στο Ντέρμπαν πέτυχε το «ελάχιστο δυνατό» και ότι ο κόσμος οδεύει υπνοβατώντας προς μια υπερθέρμανση 4 βαθμών Κελσίου, με καταστροφικές συνέπειες.
(Πηγές: Ασ. Πρες-Γαλλικό-Ρόιτερ)