Αλιεία: η Επιτροπή προτείνει για το 2011 επιστημονικά τεκμηριωμένες και βιώσιμες αλιευτικές δυνατότητες
Βρυξέλλες, 11 Νοεμβρίου 2010
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε πρόταση σχετικά με τις αλιευτικές δυνατότητες για το 2011 και καθόρισε τα επίπεδα των συνολικών επιτρεπόμενων αλιευμάτων (TAC) και της αλιευτικής προσπάθειας για τον Ατλαντικό, τη Βόρεια Θάλασσα και τα διεθνή ύδατα τα οποία υπόκεινται στις ρυθμίσεις περιφερειακής οργάνωσης διαχείρισης της αλιείας. Η πρόταση βασίζεται σε επιστημονικές γνωμοδοτήσεις σχετικά με τις ποσότητες ψαριών που είναι δυνατόν να αλιεύονται χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο οι αλιευτικοί πόροι. Η Επιτροπή διεξήγαγε συζητήσεις με τα κράτη μέλη και τους ενδιαφερόμενους και έλαβε υπόψη τη γνώμη τους, παραμένοντας ωστόσο συνεπής με τον στόχο για την επίτευξη μέγιστης βιώσιμης απόδοσης (ΜΒΑ) μέχρι το 2015.
Σχολιάζοντας την πρόταση, η κα Μαρία Δαμανάκη, αρμόδια Επίτροπος για τις Θαλάσσιες Υποθέσεις και την Αλιεία δήλωσε: “Πρέπει να έχουμε πάντα κατά νου τα βασικά στοιχεία. Οι ποσότητες ψαριών στη θάλασσα είναι περιορισμένες όπως περιορισμένες είναι και οι ποσότητες ψαριών που μπορούν να αλιευθούν ετησίως χωρίς να τίθεται ταυτόχρονα σε κίνδυνο το μέλλον των αποθεμάτων. Κάθε χρόνο ζητούμε τη γνώμη των επιστημόνων όσον αφορά τα όρια αυτά και η Επιτροπή διατυπώνει την πρότασή της σύμφωνα με τη γνώμη τους“. Η Επίτροπος συνέχισε: “Θα ήθελα να δω την ΕΕ να επιτυγχάνει τον στόχο που έχει καθοριστεί στο πλαίσιο της παγκόσμιας διάσκεψης κορυφής για την αειφόρο ανάπτυξη, δηλαδή την εκμετάλλευση των αλιευτικών αποθεμάτων με βάση τις μέγιστες βιώσιμες αποδόσεις μέχρι το 2015. Η καταληκτική αυτή ημερομηνία πλησιάζει και πρέπει να δραστηριοποιηθούμε άμεσα. Είναι σαφές ότι οι αποφάσεις που βασίζονται στη γνώμη των επιστημόνων είναι ο μόνος τρόπος για την ανασύσταση των ιχθυαποθεμάτων σε επίπεδα που εξασφαλίζουν έναν υγιή και κερδοφόρο ευρωπαϊκό αλιευτικό κλάδο. Λυπούμαι που το λέω, αλλά οι ειδήσεις δεν θα είναι ευχάριστες σε ό,τι αφορά ορισμένες ποσοστώσεις. Από τη μέχρι σήμερα εμπειρία έχει φανεί ότι όσοι πιστεύουν πως μπορούν να διαπραγματευθούν με τη φύση δεν έχουν μέλλον στην αλιεία“.
Στις συμβουλές που διατύπωσαν οι εμπειρογνώμονες της Επιστημονικής, Τεχνικής και Οικονομικής Επιτροπής Αλιείας (ΕΤΟΕΑ) για το 2011, επισήμαναν για μία ακόμη φορά την ανησυχητική κατάσταση για μεγάλο αριθμό αλιευτικών πόρων στα ύδατα της ΕΕ. Το μερίδιο της ευρωπαϊκής αλιείας στην οικονομία και τον εφοδιασμό τροφίμων είναι σήμερα σαφώς μικρότερο από εκείνο που ήταν πριν μερικές δεκαετίες. Η πρόοδος για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του συνόλου των ευρωπαϊκών ιχθυαποθεμάτων ήταν βραδεία διότι οι στόλοι δεν ήταν σε θέση να προσαρμοστούν αρκετά γρήγορα στις επιστημονικές γνωμοδοτήσεις. Για το 72% των αποθεμάτων, η υπεραλίευση είναι τόσο σοβαρή ώστε, αν η αλιεία περιοριζόταν, οι αλιευόμενοι ιχθύες θα ήταν περισσότεροι.
Μόνο το 40% των εκτιμηθέντων αποθεμάτων είναι γνωστό ότι αλιεύονται βιώσιμα. Μεταξύ των θετικών πτυχών, θα πρέπει να σημειωθεί η βελτίωση που παρατηρείται από το προηγούμενο έτος, κατά το οποίο τα ανωτέρω ποσοστά ήταν αντιστοίχως 86% και 31% καθώς και η σαφής πρόοδος που έχει επιτευχθεί σε ορισμένα σημαντικά αποθέματα όπως του μπακαλιάρου και της γλώσσας.
Για να επιτευχθούν οι στόχοι της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας, το Διεθνές Συμβούλιο για την Εξερεύνηση των Θαλασσών (ΔΣΕΘ) γνωμοδότησε σχετικά με τη στρατηγική της Επιτροπής για την εξασφάλιση μιας εκμετάλλευσης συμβατής με τη βιώσιμη μέγιστη απόδοση μέχρι το 2015. Για τα σημαντικότερα εμπορικά αποθέματα έχουν καταρτιστεί πολυετή σχέδια διαχείρισης. Τα σχέδια αυτά καλύπτουν το 30% των συνολικών αλιευμάτων για το 2011. Αν προστεθούν τα διάφορα αποθέματα που τελούν υπό την κοινή διαχείριση με τη Νορβηγία και για τα οποία έχουν ήδη καταρτιστεί πολυετή σχέδια διαχείρισης, περισσότερο από 80% – κατά βάρος – των ιχθύων που αλιεύονται στην ΕΕ αποτελούν αντικείμενο πολυετούς διαχείρισης. Τα αποτελέσματα είναι κατά κανόνα καλύτερα για τα αποθέματα που τελούν υπό την διαχείριση αυτή σε σύγκριση με εκείνα των οποίων η διαχείριση γίνεται με βραχυπρόθεσμες αποφάσεις. Ωστόσο, τα σχέδια διαχείρισης πρέπει να εφαρμόζονται σωστά και πρέπει επίσης να εφαρμόζονται ειδικά μέτρα διασφάλισης αν τα αποτελέσματα δεν είναι τα αναμενόμενα.
Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή εξακολουθεί να προβληματίζεται για την κατάσταση των αποθεμάτων γάδου, για τον οποίο εφαρμόζεται σχέδιο διαχείρισης από το 2004. Τα αποθέματα γάδου στο Kattegat, στη θάλασσα της Ιρλανδίας και στα δυτικά της Σκωτίας δεν παρουσιάζουν σημάδια ανάκαμψης. Συνεπώς, η Επιτροπή προτείνει μειώσεις των εν λόγω TAC κατά 50% και ζήτησε από τα κράτη μέλη να συνεργαστούν για την εις βάθος επανεξέταση της διαχείρισης του γάδου. Η επανεξέταση αυτή θα αφορά ειδικότερα τους λόγους για τους οποίους τα μέτρα που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του πολυετούς σχεδίου διαχείρισης δεν είχαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Η κατάσταση των αποθεμάτων γάδου στη Βόρεια Θάλασσα επιδεινώθηκε το 2008, έτος κατά το οποίο αλιεύθηκε μεγαλύτερη ποσότητα αποθεμάτων σε σχέση με την ετήσια αλίευση από το 1999 και μετά. Οι απαγορεύσεις της αλιείας σε πραγματικό χρόνο και τα σχέδια αποφυγής του γάδου δεν ήταν αρκετά για να προστατεύσουν το απόθεμα και είχαν ελάχιστη επίδραση στις αλιευτικές πρακτικές. Η διαχείριση του γάδου στη Βόρεια Θάλασσα γίνεται από κοινού με τη Νορβηγία και θα πρέπει να διεξαχθούν συζητήσεις για την αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής.
Η Επιτροπή προτείνει για το 2011 την αύξηση των ποσοστώσεων για 6 αποθέματα, τη μείωση για 64 αποθέματα και τη διατήρηση στο ίδιο επίπεδο για 23 αποθέματα (λεπτομέρειες στον συνημμένο πίνακα). Οι τροποποιήσεις αντιπροσωπεύουν συνολική μείωση των ποσοστώσεων κατά 89.400 τόνους ή 10%. Στα στατιστικά αυτά στοιχεία δεν έχουν συμπεριληφθεί τα αποθέματα για τα οποία οι αλιευτικές δυνατότητες πρέπει να συμφωνηθούν με τρίτες χώρες – όπως η Νορβηγία – ή στο πλαίσιο περιφερειακής οργάνωσης διαχείρισης της αλιείας μέχρι τη σύνοδο του Συμβουλίου Υπουργών Αλιείας των κρατών μελών τον Δεκέμβριο. Στο πλαίσιο της συνόδου αυτής που θα πραγματοποιηθεί στις 13 και 14 Δεκεμβρίου, οι Υπουργοί Αλιείας θα συζητήσουν από κοινού με την Επιτροπή την εν λόγω πρόταση και θα καθορίσουν τα επίπεδα αλίευσης για το 2011.
Πίνακας του παραρτήματος: επισκόπηση των προτάσεων της Επιτροπής για το 2011
Περισσότερες πληροφορίες και χάρτες είναι διαθέσιμοι στην ακόλουθη διεύθυνση : http://ec.europa.eu/fisheries/index_en.htm