Ένα ωκεάνιο Τσέρνομπιλ στον κόλπο του Μεξικού. Του Γιώργου Τσίπρα.
Χωρίς να είμαστε ακόμη σε θέση να εκτιμήσουμε το μέγεθος, η έκταση των περιβαλλοντικών συνεπειών από την έκρηξη που κατέστρεψε τις εγκαταστάσεις της ΒΡ στις 20 Απρίλη, ίσως από κάποιες απόψεις είναι μεγαλύτερες από αυτές του Τσέρνομπιλ. Για τη ΒΡ αυτό είναι το πέμπτο σοβαρό περιστατικό μέσα στην τελευταία δεκαετία. Οι άνθρωποι της ΒΡ είχαν αποδεχτεί νομική ευθύνη για την έκρηξη στο διυλιστήριο του Τέξας το 2005, που στοίχισε τη ζωή σε 15 ανθρώπους, καθώς και για δύο διαδοχικά «ατυχήματα» τον επόμενο χρόνο στην Αλάσκα από αγωγούς που παραδέχτηκαν πως δεν συντηρούσαν.
Αν η ΒΡ ήταν άνθρωπος, θα ήταν σαφές πως έχουμε να κάνουμε με έναν κατά συρροή οικολογικό (και όχι μόνο) εγκληματία που αδιαφορεί παντελώς για τις συνέπειες των πράξεών του, ή ακριβέστερα απλώς τις εντάσσει στα έσοδα-έξοδα του κύκλου εργασιών.
Κι όμως, η αντιμετώπιση από την πλευρά του αμερικανικού κράτους δεν παραπέμπει σε ένα ακόμη έγκλημα ενός σεσημασμένου κατά συρροή εγκληματία. Παραπέμπει στην αντιμετώπιση μιας εταιρίας που τηρεί τις προδιαγραφές ασφαλείας και δεν τις καταστρατηγεί συστηματικά, που την εμπιστεύεται πως θα αποκαλύψει όλη την αλήθεια γύρω από τις αιτίες της καταστροφής, που την εμπιστεύεται πως θα κάνει ό,τι είναι δυνατό για την επίλυση αυτής της περιβαλλοντικής κρίσης κ.λπ.
Σύμφωνα με ειδικούς, το νέο ατύχημα στον κόλπο του Μεξικού δεν είναι ατύχημα, αλλά θα επαναληφθεί με μαθηματική ακρίβεια στο μέλλον, είτε γιατί οι υποθαλάσσιες γεωτρήσεις σε τόσο μεγάλα βάθη (1.500 μ. η συγκεκριμένη) εμπεριέχουν υψηλό ρίσκο μεγάλης περιβαλλοντικής καταστροφής σε περίπτωση λάθους ή αστοχίας, είτε γιατί απλώς δεν εφαρμόζονται καν οι απαιτούμενες προδιαγραφές ασφαλείας. Στη συγκεκριμένη γεώτρηση, η ΒΡ ακολουθούσε χαμηλότερες προδιαγραφές ασφαλείας απ’ ό,τι σε άλλη δική της γεώτρηση στη Βόρεια Θάλασσα, όπου εφαρμόζεται αυστηρότερη νομοθεσία. Ακόμη και στο διάστημα μετά το τελευταίο «ατύχημα» της ΒΡ, η αρμόδια ομοσπονδιακή υπηρεσία των ΗΠΑ έδωσε 27 νέες άδειες υποθαλάσσιας γεώτρησης, δύο από τις οποίες στην ΒΡ(!) και 26 από αυτές με τις ίδιες απαλλαγές από ορισμένους ομοσπονδιακούς κανονισμούς ασφαλείας, όπως ακριβώς και η γεώτρηση της καταστροφής…
Δεν ανακάλυπτε, λοιπόν, την Αμερική ο Ομπάμα, όταν σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου ομολογούσε πως η Υπηρεσία Διαχείρισης Ορυκτού Πλούτου «κυριαρχείται από τη διαφθορά» και πως έχει «σκανδαλωδώς στενές σχέσεις» με την αποκαλούμενη Big Oil, δηλαδή τις πρώην έξι αδερφές του πετρελαίου.
Αυτό που δεν είπε ο Ομπάμα είναι ότι εξαγορασμένες από την Big Oil και ιδιαίτερα την ΒΡ, δεν είναι μόνο ορισμένες κρατικές υπηρεσίες, αλλά ένα τμήμα της Γερουσίας, έως και οι παρυφές της προεδρίας, αν όχι ο εκάστοτε πρόεδρος. Γιατί άργησε τόσο πολύ να ασκηθεί ομοσπονδιακή ποινική δίωξη στην ΒΡ για τη νέα καταστροφή; Γιατί αφέθηκε για άλλη μία φορά η επικοινωνιακή διαχείριση και ενημέρωση στον ίδιο το θύτη, που δεν επιτρέπει μέχρι σήμερα σε κανέναν να αποκτήσει άμεσα εικόνα της κατάστασης; Γιατί αφέθηκε εν λευκώ η επίλυση του προβλήματος στην ίδια την ΒΡ όταν εκείνη αδυνατεί να εγγυηθεί το αποτέλεσμα; Γιατί ποτέ μέχρι σήμερα δεν υπήρξε σοβαρή τιμωρία των υπευθύνων (πέρα από «ψιλά» πρόστιμα) για τα διάφορα περιβαλλοντικά εγκλήματα, όταν μάλιστα οι ίδιες οι εταιρίες παραδέχονται αμέλεια; Αποτελεί μια κάποια απάντηση αν αναφέρουμε το παράδειγμα της ίδιας της ΒΡ που καλύπτει το 80% των αναγκών του στρατού σε καύσιμα, αποτελώντας έτσι μέρος του διαβόητου στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος και κοινωνό των διαφόρων απαλλαγών από λογής-λογής υποχρεώσεις σε… καιρό πολέμου (δηλαδή πάντα για τις ΗΠΑ).
Πάντως, η ΒΡ στην πραγματικότητα έχει πάρει κάποια μέτρα μετά τα συχνά ατυχήματα που έχει προκαλέσει. Όπως ότι είχε ασφαλίσει την εγκατάσταση που καταστράφηκε έναντι 270 εκατ. δολαρίων, κερδίζοντας έτσι περίπου τα μισά από όλα μαζί τα πρόστιμα που έχει πληρώσει μέχρι σήμερα για τις περιβαλλοντικές καταστροφές που έχει προκαλέσει…