ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ

  1. Πρόσφατες Εξελίξεις

ΑΕΠ 2009: -2%

Δημοσιονομικό Έλλειμμα 2009: 13,6%

Δημόσιο Χρέος 2009: 115%

Έλλειμμα Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών 2009: -11%

Καθαρή Διεθνής Επενδυτική Θέση: 83%

Δαπάνες για τοκοχρεολύσια εξωτερικού χρέους: Πάνω από 5% του ΑΕΠ

ΑΕΠ 2010: -4% (Πρόβλεψη)

ΑΕΠ 2011: -2,5% (Πρόβλεψη)

  1. Οικονομικές Πολιτικές- Δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Κυβέρνηση

ü      Μείωση Δημ. Ελλείμματος 11% μέχρι το 2013

ü      Μείωση Δημ. Ελλείμματος κάτω από το 3% το 2014

ü      Δημιουργία Πρωτογενών Πλεονασμάτων τουλάχιστον 5% του ΑΕΠ μέχρι το 2020

ü      Μειώσεις στις συντάξεις το 2010: η απάλειψη της 13ης και της 14ης σύνταξης αντισταθμίζεται για όσους λαμβάνουν λιγότερο από €2500 μηνιαίως με την υιοθέτηση ενός νέου ενιαίου επιδόματος €800 ετησίως. Η μείωση βαραίνει περισσότερο όσους λαμβάνουν υψηλότερες συντάξεις.

ü      Μειώσεις στους μισθούς το 2010: Η πληρωμή του 13ου και 14ου μισθού θα απαλειφθεί για όλους τους εργαζομένους. Για την προστασία των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων, για όσους λαμβάνουν λιγότερο από €3000 μηνιαίως θα υιοθετηθεί ένα ενιαίο επίδομα €1000 ετησίως ανά εργαζόμενο το οποίο θα χρηματοδοτηθεί μέσω μείωσης επιδομάτων για τους υψηλόμισθους.

ü      Συνολικά μέτρα 2010-2014: 30.000 εκατ. €, 13% του ΑΕΠ. Πιο αναλυτικά:

Πίνακας 1- Μέτρα αύξησης εσόδων που προβλέπονται στο Μνημόνιο για το 2010

ΜΕΤΡΑ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ (σε εκατ. €)

% του ΑΕΠ

Αύξηση του ΦΠΑ

800

0,3

Αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα

200

0,1

Αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα τσιγάρα

200

0,1

Αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα ποτά

50

0,0

Μείωση του μισθολογικού κόστους μέσω μείωσης 13ου και 14ου μισθού και των επιδομάτων

1100

0,5

Ενδιάμεση κατανάλωση

700

0,3

Μειώσεις στις συντάξεις

350

0,1

Αναστολή της β’ δόσης του επιδόματος αλληλεγγύης

400

0,2

Μείωση των συντάξεων μέσω της μείωσης της 13ης και 14ης σύνταξης

1500

0,6

Μείωση των δημόσιων επενδύσεων

500

0,2

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΤΗΣΙΑ ΕΠΙΠΤΩΣΗ

5800

2,5

 

Πίνακας 2- Μέτρα αύξησης εσόδων που προβλέπονται στο Μνημόνιο για το 2011

ΜΕΤΡΑ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ (σε εκατ. €)

% του ΑΕΠ

Αύξηση του ΦΠΑ

1000

0,4

Αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα

250

0,1

Αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα τσιγάρα

300

0,1

Αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα ποτά

50

0,0

Μείωση του μισθολογικού κόστους μέσω μείωσης 13ου και 14ου μισθού και των επιδομάτων

400

0,2

Ενδιάμεση κατανάλωση

300

0,1

Εξοικονόμηση από την εισαγωγή ενοποιημένου συστήματος πληρωμής μισθών Δημοσίου

100

0,0

Πάγωμα συντάξεων

100

0,0

Εξοικονόμηση πόρων από τον «Καλλικράτη»

500

0,2

Μειώσεις στις συντάξεις

150

0,1

Μείωση των συντάξεων μέσω της μείωσης της 13ης και 14ης σύνταξης

500

0,2

Φορολόγηση των αυθαιρέτων κτισμάτων

800

0,4

Φόρος πολυτελείας

100

0,0

Λογιστικός προσδιορισμός εισοδήματος

50

0,0

Δικαιώματα τυχερών παιγνίων

200

0,1

Άδειες τυχερών παιγνίων

500

0,2

Ειδική εισφορά σε κερδοφόρες επιχειρήσεις

600

0,3

Τέλος διατήρησης ημιυπαίθριων

500

0,2

ΦΠΑ – αλλαγές στις υποκατηγορίες και διεύρυνση της βάσης

1000

0,4

Πράσινα τέλη

300

0,1

Τεκμήρια φορολόγησης

400

0,2

Αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων

400

0,2

Φορολογία των αμοιβών σε είδος (αυτοκίνητα)

150

0,1

Μείωση των δημόσιων επενδύσεων

500

0,4

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΕΠΙΠΤΩΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΕΤΟΣ

1,1

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΤΗΣΙΑ ΕΠΙΠΤΩΣΗ

9650

4,3

 

 

 

 

 

 

Πίνακας 2- Μέτρα αύξησης εσόδων που προβλέπονται στο Μνημόνιο για το 2012

ΜΕΤΡΑ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ (σε εκατ. €)

% του ΑΕΠ

Ειδικοί φόροι κατανάλωσης μη-αλκοολούχων ποτών

300

0,1

Άδειες τυχερών παιγνίων

225

0,1

Δικαιώματα τυχερών παιγνίων

400

0,2

ΦΠΑ – διεύρυνση βάσης

300

0,1

Τεκμήρια φορολόγηση

100

0,0

Αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων

200

0,1

Μείωση προσλήψεων δημοσίων υπαλλήλων πέραν του 5: 1

600

0,3

Επιδόματα ανεργίας (με βάση ελάχιστα μέσα διαβίωσης)

500

0,2

Πάγωμα συντάξεων

250

0,1

Εξοικονόμηση πόρων από τον «Καλλικράτη»

500

0,2

Μείωση πληρωμών προς στις δημόσιες επιχειρήσεις

800

0,4

Μείωση των δημοσίων επενδύσεων

500

0,2

Μη-καθορισμένα μέτρα για λειτουργικά έξοδα

900

0,4

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΤΗΣΙΑ ΕΠΙΠΤΩΣΗ

5575

2,4

 

Πίνακας 3- Μέτρα αύξησης εσόδων που προβλέπονται στο Μνημόνιο για το 2013

ΜΕΤΡΑ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ (σε εκατ. €)

% του ΑΕΠ

Τεκμήρια φορολόγησης

100

0,0

Άδειες τυχερών παιγνίων

-725

-0,3

Μείωση των προσλήψεων των δημοσίων υπαλλήλων πέραν του 5: 1

500

0,2

Πάγωμα συντάξεων

200

0,1

Εξοικονόμηση πόρων από τον «Καλλικράτη»

500

0,2

Μη-καθορισμένα μέτρα

4200

1,8

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΤΗΣΙΑ ΕΠΙΠΤΩΣΗ

4775 2,0

2,0

 

Πίνακας 4- Μέτρα αύξησης εσόδων που προβλέπονται στο Μνημόνιο για το 2014

ΜΕΤΡΑ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ (σε εκατ. €)

% του ΑΕΠ

Ειδική εισφορά σε κερδοφόρες επιχειρήσεις (διακοπή των προσωρινών μέτρων)

-600

-0,2

Φορολόγηση των αυθαίρετων κτισμάτων (διακοπή των προσωρινών μέτρων)

-450

-0,2

Μη-καθορισμένα μέτρα

5750

2,4

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΤΗΣΙΑ ΕΠΙΠΤΩΣΗ

4700

1,9

  1. Διαρθρωτικές Αλλαγές- Μεταρρυθμίσεις[1]

ü      Στη δημόσια διοίκηση:

  • Απλοποίηση συστήματος πληρωμών των δημοσίων υπαλλήλων
  • Ολοκλήρωση συστήματος κρατικών προμηθειών για όλους τους κλάδους και για όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης- εισαγωγή συστημάτων ηλεκτρονικών δημοπρασιών (e- auctioning systems)
  • Υποχρέωση δημοσίευσης στο διαδίκτυο όλων των αποφάσεων για δαπάνες της κυβέρνησης
  • ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ
  • Ανάθεση αναθεώρησης από ανεξάρτητο εξωτερικό φορέα της οργάνωσης και της λειτουργίας της κεντρικής διοίκησης
  • Εξορθολογισμός της χρήσης πόρων, της οργάνωσης της δημόσιας διοίκησης και της αποδοτικότητας των κοινωνικών προγραμμάτων
  • Καλύτερη νομοθέτηση- εφαρμογή μέτρων για την μείωση 20% του διοικητικού βάρους με βάση τα δεδομένα του 2008

ü      Στην αγορά εργασίας και μισθοί:

  • Αναθεώρηση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα και των συμβατικών ρυθμίσεων
  • Παράταση περιόδου μαθητείας για νέες θέσεις εργασίας στο ένα έτος
  • Μείωση αποζημιώσεων για όλους τους εργαζόμενους (blue and white collar workers)
  • Αύξηση του ελάχιστου κατωφλίου (threshold) για την ενεργοποίηση όρων ομαδικών απολύσεων, ειδικά για τις μεγάλες επιχειρήσεις
  • Διασφάλιση ότι οι κατώτατοι μισθοί θα μείνουν αμετάβλητοι σε ονομαστική αξία για 3 χρόνια
  • Διευκόλυνση της χρήσης συμβάσεων προσωρινής και μερικής απασχόλησης
  • Αναθεώρηση του συστήματος διαπραγματεύσεων των μισθών στον ιδιωτικό τομέα για τη συγκράτηση των μισθών- Τοπικά σύμφωνα απασχόλησης
  • Εφαρμογή μεταβλητών απολαβών ώστε να αντικατοπτρίζουν την παραγωγικότητα σε επίπεδο επιχείρησης
  • Τροποποίηση συστήματος διαιτησίας
  • Αύξηση της ευελιξίας στο ωράριο εργασίας- μείωση υπερωριακών αμοιβών
  • Καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας
  • Αναθεώρηση στο δίχτυ κοινωνικής προστασίας

ü      Συντάξεις- ασφαλιστικό

  • Υιοθέτηση αναλογικού συστήματος για όλους τους νυν και μελλοντικούς εργαζόμενους
  • Μέχρι το Δεκέμβριο το 2015, συνταξιοδότηση στην ηλικία των 65 ετών για όλους (και για όσους έχουν ασφαλιστεί πριν την 1-1-1993)
  • Αύξηση ορίου συνταξιοδότησης των γυναικών που υπηρετούν στο δημόσιο στα 65 χρόνια μέχρι το 2013
  • Ενίσχυση της σύνδεσης των εισφορών με τα επιδόματα
  • Υπολογισμός των συντάξεων στο σύνολο του εργασιακού βίου
  • Μέση ετήσια λογιστική μεταφορά ύψους 1,2
  • Τιμαριθμοποίηση των συντάξεων
  • Αυτόματος μηχανισμός προσαρμογής έτους συνταξιοδότησης- αύξησης προσδοκώμενης διάρκειας ζωής κατά το έτος συνταξιοδότησης
  • Αυξημένη ελάχιστη περίοδο εισφορών από 37 στα 40 χρόνια μέχρι το 2015
  • Περιορισμένη χρήση πρόωρης συνταξιοδότησης στα 60 έτη από 1-1-2011, συμπεριλαμβανομένων των εργαζόμενων σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα και όσων έχουν 40 χρόνια εισφορών
  • Μείωση 6%/ετος για όσους θα συνταξιοδοτούνται μεταξύ των 60-65 ετών με λιγότερα από 40 χρόνια εισφορών
  • Καμία ειδική μεταχείριση για όσους έχουν ασφαλιστεί προ της 1-1-1993
  • Περικοπές στη λίστα των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων (σε όχι περισσότερα από 10% του συνόλου)
  • Ελάχιστη εγγυημένη σύνταξη για όλους πάνω από 65 χρονών
  • Μείωση των συνταξιοδοτικών ταμείων σε 3

ü      Υγεία

  • Ολοκλήρωση μεταρρυθμίσεων για τη βελτίωση της διαχείρισης και του συστήματος προμηθειών
  • Εφαρμογή λογιστικού συστήματος διπλής εγγραφής- δημοσίευση λογιστικών ελέγχων

ü      Επιχειρηματικό Περιβάλλον

  • Διευκόλυνση στην ίδρυση εταιριών- πλήρης λειτουργία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ)
  • Απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών για την αδειοδότηση επιχειρήσεων
  • Αλλαγή νομοθεσίας- άμβλυνση των φορολογικών εμποδίων για συγχωνεύσεις και εξαγορές
  • Εφαρμογή Κοινοτικής οδηγίας για τις υπηρεσίες
  • Απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων: Δικηγορικό, Φαρμακοποιού, Συμβολαιογράφου, Αρχιτέκτονα, Μηχανικού, Ορκωτών Λογιστών
  • Αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων εργαζομένων που προέρχονται από τρίτες χώρες
  • Απελευθέρωση των οδικών εμπορευματικών μεταφορών, κατάργηση των ελάχιστων καθορισμένων τιμών
  • Εφαρμογή πλαισίου πολιτικής ανταγωνισμού, ιεράρχηση των σημαντικών υποθέσεων-θωράκιση της ανεξαρτησίας των μελών της Επιτροπής Ανταγωνισμού
  • Εξυγίανση του κλάδου των σιδηροδρόμων με στόχο την κερδοφορία του επιχειρησιακού σκέλους, αναδιάρθρωση της εταιρίας χαρτοφυλακίου, πώληση ακίνητης περιουσίας/ γης και άλλων περιουσιακών στοιχείων
  • Απελευθέρωση της χονδρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και εξορθολογισμός των τιμολογίων για τους καταναλωτές
  • Διαχωρισμός δραστηριοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου
  • Ενίσχυση ανεξαρτησίας και αρμοδιοτήτων της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας

ü      Προώθηση επενδύσεων & Εξαγωγών

  • Διευκόλυνση Άμεσων Ξένων Επενδύσεων και επενδύσεων καινοτομίας σε στρατηγικούς κλάδους (πράσινες βιομηχανίες, τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών
  • Μέτρα για την διευκόλυνση των ΣΔΙΤ
  • Επιτάχυνση μεγάλων σχεδίων Άμεσων Ξένων Επενδύσεων
  • Ενίσχυση της πολιτικής προώθησης των εξαγωγών
  • Προώθηση δράσεων Ε&Α
  • Δημιουργία Γνωμοδοτικού Συμβουλίου με στόχο να εξετάσει την προώθηση της καινοτομίας, την ενίσχυση των δεσμών της δημόσιας έρευνας και της ελληνικής βιομηχανίας και την ανάπτυξη περιφερειακών βιομηχανικών σχηματισμών συνεργασίας (clusters)

ü      Διαρθρωτικά ταμεία και Ταμείο Συνοχής

  • Εφαρμογή μέτρων για την επίτευξη των δεσμευτικών στόχων για απαιτούμενες πληρωμές από τα διαρθρωτικά ταμεία, το ταμείο συνοχής και για την υποβολή μεγάλων σχεδίων
  • Σύσταση Ομάδας δράσης σε συνεργασία με την Ε. Επιτροπή για την ανάπτυξη σχεδίων υψηλής ποιότητας και την επίτευξη καλύτερου συντονισμού με άλλες δράσεις
  • Διαμόρφωση προτεραιοτήτων στις δημόσιες επενδύσεις ώστε να ωφελούνται από κεφάλαια της ΕΕ και μέσω της εισαγωγής ενός κεντρικού τραπεζικού λογαριασμού
  • Επίτευξη στόχων για απαιτούμενες πληρωμές και μεγάλα σχέδια
  • Εφαρμογή στο διαδίκτυο ενός ανοιχτού συστήματος επιτήρησης
  • Διασφάλιση της διοικητικής ικανότητας όλων των Δ.Α. και των ενδιάμεσων φορέων των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων

ü      Χρηματοπιστωτικός Τομέας- Πολιτικές

Η Κεφαλαιακή Βάση των τραπεζών το 2009 αυξήθηκε από 24 δις σε 33 δις €, ενώ όλες οι τράπεζες ικανοποιούν το όριο Κεφαλαιακής Επάρκειας του 8%. Η Μέση Κεφαλαιακή Επάρκεια αυξήθηκε το 2009 κατά 11,7%, ενώ το σύνολο των μη εξυπηρετούμενων δανείων προσέγγισε το 7,7% το 2009

  • Παράταση της διάρκειας του πακέτου ενίσχυσης των 28 δις €
  • Παροχή στήριξης από το ελληνικό δημόσιο και την ΤτΕ σε τραπεζικά ιδρύματα με προβλήματα ρευστότητας, αλλά παραμένουν φερέγγυα
  • Ίδρυση Ανεξάρτητου Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας
  • Μέτρα για την αναδιάρθρωση του χρέους των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών
  • Αύξηση της συχνότητας και της ταχύτητας της υποβολής στοιχείων
  • Ανάπτυξη συχνών ελέγχων ακραίων συνθηκών (stress tests)
  • Αύξηση του προσωπικού που εποπτεύει τους ασφαλιστικούς οργανισμούς
  • Διατήρηση στενής συνεργασίας με τις εποπτικές αρχές των κρατών προέλευσης και των κρατών υποδοχής σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο για τη δαισυνοριακή εποπτεία.

  1. Τρόπος Χρηματοδότησης
  • Διάρκεια Χρηματοδότησης: 3 χρόνια (καταβολή 30 δις € τον 1ο χρόνο)
  • Δάνεια με μεταβλητό επιτόκιο θα βασιστούν στο 3μηνο EURIBOR
  • Δάνεια με σταθερό επιτόκιο θα βασιστούν στα επιτόκια του EURIBOR SWAP για τις αντίστοιχες διάρκειες
  • Χρέωση: 300 μονάδες βάσης, επιπλέον 100 μονάδες για ποσά άνω των 3 χρόνων
  • Εφάπαξ αμοιβή για υπηρεσίες στις 50 μονάδες για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών



[1] Οι περισσότερες μεταρρυθμίσεις πρόκειται να εφαρμοστούν, τουλάχιστον οι περισσότερες, μέχρι το τέλος του 2010 και κάποιες άλλες μέχρι το τέλος του 2011, στο μνημόνιο υπάρχει αναλυτικό χρονοδιάγραμμα