Προτεραιότητα σε επενδύσεις ΑΠΕ που δεν θίγουν άλλους πόρους
Σκέψεις με αφορμή το σχέδιο νόμου για τις ΑΠΕ
Του Ευρωβουλευτή Κρίτωνα Αρσένη
Η Κλιματική Αλλαγή απειλεί πλέον τη ζωή των παιδιών που γεννήθηκαν μέσα στον αιώνα μας. Αποτελεί κοινή παραδοχή ότι, αν δεν δράσουμε άμεσα, το αργότερο ως τα τέλη του αιώνα η Γη θα είναι ένας αφιλόξενος πλανήτης. Κλειδί για να αποφύγουμε τα χειρότερα είναι να παραμείνει η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους 1,5 με 2 βαθμούς Κελσίου. Αν ξεπεραστούν οι 2 βαθμοί Κελσίου, υπάρχει άμεσος κίνδυνος για κατάρρευση ντόμινο των φυσικών οικοσυστημάτων που συνιστούν τις σημαντικότερες αποθήκες άνθρακα στη Γη και απορροφούν κάθε χρονιά τις μισές εκπομπές μας. Η κατάρρευση αυτή θα οδηγήσει σε ραγδαία αύξηση των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα και γρήγορη, μεγάλη και ανεξέλεγκτη αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η τελευταία μας ευκαιρία για να αναστρέψουμε την Κλιματική Αλλαγή είναι να δράσουμε άμεσα προλαμβάνοντας την παγκόσμια θερμοκρασιακή αύξηση πάνω από 1,5 με 2 βαθμούς κελσίου. Ο χρόνος που μας απομένει λοιπόν για δράση είναι λίγος. Πρέπει έως το 2016 να έχουμε όχι μόνο λάβει τις απαραίτητες αποφάσεις αλλά και να έχουμε αλλάξει πορεία.
Κανονικά θα έπρεπε να σταματήσουμε άμεσα κάθε εκπομπή. Αυτό μας λέει στην ουσία η έκθεση της επιστημονικής επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή. Ο στόχος για τον οποίο προσπαθούν τα κράτη του πλανήτη να συμφωνήσουν είναι η σταδιακή μείωση των εκπομπών και η απεξάρτηση της ανθρωπότητας από τον άνθρακα στα μέσα του αιώνα. Πολλοί επιστήμονες επισημαίνουν ότι αυτό δεν θα είναι αρκετό για να αναστραφεί η Κλιματική Αλλαγή. Απαιτείται να αυξήσουμε την απορρόφηση του άνθρακα από την ατμόσφαιρα προκειμένου να περιοριστεί η συγκέντρωση CO2 το δυνατό εγγύτερα στα 350 ppm. Απαιτείται η απόλυτη προστασία των φυσικών οικοσυστημάτων. Στα χερσαία φυσικά οικοσυστήματα (δάση, έδαφος, λίμνες, βάλτοι κτλ) βρίσκεται αποθηκευμένος 3 φορές περισσότερος άνθρακας από ότι στην ατμόσφαιρα ενώ τα οικοσυστήματα της Γης συνολικά απορροφούν το 50% των ετήσιων εκπομπών μας. Πρέπει να τα προστατεύσουμε και να τα αυξήσουμε, αυξάνοντας έτσι την απορρόφηση και αποθήκευση του άνθρακα.
Στο πλαίσιο αυτό, οι καθόλα απαραίτητες επενδύσεις σε εγκαταστάσεις αξιοποίησης ΑΠΕ θα πρέπει να γίνονται με τρόπο, ώστε να έχουν τις λιγότερες δυνατό αρνητικές συνέπειες στα φυσικά οικοσυστήματα και στις υπηρεσίες των οικοσυστημάτων στην αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής. Παράλληλα, αν και η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς φαινομενικά δεν προσφέρει στην αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής, είναι μάλλον αδύνατο να αναπτύξουμε ένα νέο βιώσιμο ανθρώπινο πρότυπο διαβίωσης, ικανό να απαντήσει στην Κλιματική Αλλαγή, χωρίς να την περιλαμβάνει.
Μια λύση θα ήταν να προωθούνται κατά προτεραιότητα επενδύσεις αξιοποίησης ΑΠΕ σε περιοχές που δεν θίγονται άλλοι πόροι. Συγκεκριμένα θα μπορούσε να επιλεγεί ένα σύστημα μοριοδότησης με το οποίο θα δημιουργείται μια λίστα προτεραιότητας στην υλοποίηση επενδύσεων ΑΠΕ ανάλογα με τα χαρακτηριστικά των προτεινόμενων επενδύσεων.
Θετική μοριοδότηση θα λαμβάνει κάθε επένδυση που προτείνεται π.χ. σε περιοχές:
- Κοντά σε αστικά κέντρα υψηλής ζήτησης (μεγάλα αστικά κέντρα και τουριστικές περιοχές)
- Με διαθέσιμη οδική πρόσβαση
- Με διαθέσιμα δίκτυα μεταφοράς ενέργειας
- Για τις οποίες υπάρχει θετική γνωμοδότηση της τοπικής αυτοδιοίκησης
- Αλλά και όταν υπάρχει συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης στο επενδυτικό κεφάλαιο σε ποσοστό πάνω του 30%
Αρνητική μοριοδότηση θα λαμβάνει κάθε επένδυση που προτείνεται π.χ. σε περιοχές:
- Προστασίας της φύσης
- Δασών ή δασικές
- Χωρίς διαθέσιμο οδικό δίκτυο
- Χωρίς διαθέσιμο δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας
- Μακριά από περιοχές υψηλής κατανάλωσης ενέργειας (μεγάλα αστικά κέντρα και τουριστικές πεης ο οποαέψουμε την κ βαθμούς κριοχές)
- Τοπίων ιδιαίτερου φυσικού κάλλους
- Σε οπτική επαφή με μνημεία και παραδοσιακούς οικισμούς
- Που έχουν ήδη αυξημένη χωροθέτηση εγκαταστάσεων αξιοποίησης ΑΠΕ
- Με αρνητική γνωμοδότηση της τοπικής αυτοδιοίκησης
Κάθε κριτήριο μοριοδότησης θα έχει τη δική του ειδική βαρύτητα. Ανάλογα με την τελική βαθμολόγηση, θα μπαίνουν σε σειρά προτεραιότητας έγκρισης και εγκατάστασης οι προτεινόμενες επενδύσεις. Η σειρά αυτή θα ανανεώνεται κάθε φορά που προκύπτει νέα επενδυτική πρόταση.
Το σύστημα αυτό και κάθε βελτιωμένη εκδοχή του θα στοχεύει στην ενθάρρυνση επενδύσεων αξιοποίησης ΑΠΕ που ανταποκρίνονται σε μια ολοκληρωμένη και αποτελεσματική αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και στην αποθάρρυνση επενδυτικών προτάσεων αξιοποίησης ΑΠΕ, και ιδιαίτερα αιολικής και ηλιακής ενέργειας, σε περιοχές όπου θίγονται άλλοι ευαίσθητοι πόροι.