Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 16ης Σεπτεμβρίου 2009 σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές το καλοκαίρι του 2009

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη τα άρθρα 2, 6 και 174 της Συνθήκης ΕΚ,

– έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 19ης Ιουνίου 2008 σχετικά με την αύξηση της ικανότητας της Ένωσης στην αντιμετώπιση καταστροφών, της 4ης Σεπτεμβρίου 2007 σχετικά με τις φυσικές καταστροφές, της 7ης Σεπτεμβρίου 2006 σχετικά με τις πυρκαγιές στα δάση και τις πλημμύρες στην Ευρώπη, της 5ης Σεπτεμβρίου 2002 σχετικά με τις πλημμύρες στην Ευρώπη, της 14ης Απριλίου 2005 σχετικά με την ξηρασία στην Πορτογαλία, της 12ης Μαΐου 2005 σχετικά με την ξηρασία στην Ισπανία, της 8ης Σεπτεμβρίου 2005 σχετικά με τις φυσικές καταστροφές (πυρκαγιές και πλημμύρες) στην Ευρώπη, καθώς και τα ψηφίσματά του της 18ης Μαΐου 2006 σχετικά με τις φυσικές καταστροφές (δασικές πυρκαγιές, ξηρασία και πλημμύρες) – γεωργικές πτυχές, πτυχές περιφερειακής ανάπτυξης και περιβαλλοντικές πτυχές,

– έχοντας υπόψη την απόφαση 2007/779/ΕΚ, Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 8ης Νοεμβρίου 2007, περί δημιουργίας κοινοτικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας,

έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού της Επιτροπής για την ίδρυση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (COM(2005)0108) και την θέση του Κοινοβουλίου της 18ης Μαΐου 2006,

έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση 3/2008 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου «Το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης: πόσο ταχύ, αποτελεσματικό και ευέλικτο είναι;»,

έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση της Επιτροπής για το 2008, σχετικά με το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς επίσης την έκθεση σχετικά με την αποκτηθείσα πείρα από τα έξι έτη εφαρμογής του νέου μηχανισμού,

έχοντας υπόψη την οδηγία 2007/60/ΕΚ, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2007, για την αξιολόγηση και τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας,

έχοντας υπόψη την απόφαση 2007/162/ΕΚ, Ευρατόμ του Συμβουλίου, της 5ης Μαρτίου 2007, για τη θέσπιση χρηματοδοτικού μέσου πολιτικής προστασίας,

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της συνεδρίασης του Συμβουλίου Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στις 12 και 13 Ιουνίου 2007, σχετικά με τη βελτίωση της ικανότητας συντονισμού του Κέντρου Παρακολούθησης και Πληροφόρησης (MIC) του κοινοτικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας,

έχοντας υπόψη την έκθεση του Michel Barnier, της 9ης Μαΐου 2006, με τίτλο «Για μια ευρωπαϊκή δύναμη πολιτικής προστασίας: europe aid»,

έχοντας υπόψη το σημείο 12 των συμπερασμάτων της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Βρυξελλών της 15ης και 16ης Ιουνίου 2006 σχετικά με την ικανότητα της Ένωσης να ανταποκρίνεται στις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, στις κρίσεις και τις καταστροφές,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 23ης Φεβρουαρίου 2009, με τίτλο «Κοινοτική προσέγγιση στην πρόληψη φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών» (COM (2009)0082),

–             έχοντας υπόψη το ψήφισμα που ενέκρινε ομόφωνα η Ευρωμεσογειακή Κοινοβουλευτική Συνέλευση σχετικά με την «Πολιτική προστασία και την πρόληψη φυσικών και οικολογικών καταστροφών στην ευρωμεσογειακή περιφέρεια»,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 110, παράγραφος 2, του Κανονισμού του, λαμβάνοντας υπόψη ότι, για ακόμη μια φορά, το καλοκαίρι του 2009 σημαδεύτηκε από καταστροφικές πυρκαγιές και πλημμύρες που σημειώθηκαν από άκρου εις άκρον στη Νότια Ευρώπη και έπληξαν κράτη μέλη, ορισμένες από τις πλέον απομακρυσμένες περιφέρειες, υποψήφιες προς ένταξη χώρες καθώς και χώρες που γειτονεύουν άμεσα με την ΕΕ προξενώντας οδυνηρές ταλαιπωρίες στους κατοίκους, τουλάχιστον 11 νεκρούς και τεράστιες υλικές και περιβαλλοντικές ζημιές,

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνολική έκταση αγροτικών και δασικών εκτάσεων που επλήγη από τις πυρκαγιές στην Ευρώπη, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό σύστημα πληροφοριών για τις δασικές πυρκαγιές, είναι πάνω από 315.000 εκτάρια, και προτρέποντας την Επιτροπή να ενεργήσει ραγδαία για την κινητοποίηση πόρων της ΕΕ υπέρ των περιοχών που έχουν πληγεί,

 

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ξηρασία και οι συνεχιζόμενες πυρκαγιές επιταχύνουν τη διεργασία απερήμωσης μεγάλων εκτάσεων της Νότιας Ευρώπης, δεδομένου ότι το κάθε έτος στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας αφανίστηκαν περισσότερα από 400.000 εκτάρια ευρωπαϊκών δασών με συνέπεια να ζημιωθεί σοβαρά η ποιότητα της ζωής των πληθυσμών και να υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις στη γεωργία, στην εκτροφή ζώων και στη δασική κληρονομιά,

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι για τις προσεχείς δεκαετίες θα υπάρξει αναπόφευκτη αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας (ασχέτως των προσπαθειών μετριασμού που καταβάλλονται σε παγκόσμιο επίπεδο) με ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις για τη Νότια Ευρώπη, η οποία προβλέπεται να αποτελέσει περιφέρεια εξαιρετικά ευαίσθητη όσον αφορά την αλλαγή του κλίματος και έχει ήδη βιώσει τις ανεπαναλήπτου μεγέθους πυρκαγιές του 2007 που συνδέονταν άμεσα με τα κύματα καύσωνα εκείνου του έτους,

Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συχνότητα, η σοβαρότητα, η πολυπλοκότητα και ο αντίκτυπος των φυσικών και των ανθρωπογενών καταστροφών σε ολόκληρη την Ευρώπη αυξάνονται ραγδαία τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα την απώλεια ανθρώπινων ζωών και περιουσιών, και με καταστροφικές βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες για την οικονομία των πληττομένων περιοχών, μεταξύ άλλων με την υποβάθμιση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, τη διάλυση οικονομικής και κοινωνικής υποδομής, και την καταστροφή του περιβάλλοντος (στην περίπτωση των δασικών πυρκαγιών απώλεια φυσικών βιοτόπων και βιοποικιλότητας, επιδείνωση του μικροκλίματος και αύξηση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου),

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη τις καταστροφικές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες των φυσικών καταστροφών για τις τοπικές και περιφερειακές οικονομίες σε τομείς όπως ο τουρισμός και η παραγωγική δραστηριότητα γενικότερα,

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόληψη αποτελεί ουσιαστικό παράγοντα για την προστασία κατά των φυσικών καταστροφών και των τεχνολογικών και περιβαλλοντικών καταστροφών,

Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι το φαινόμενο των δασικών πυρκαγιών επιδεινώνεται επίσης από: τη σταδιακή εγκατάλειψη της υπαίθρου και των παραδοσιακών δραστηριοτήτων της, την ακατάλληλη συντήρηση των δασών, την ύπαρξη εκτεταμένων δασικών περιοχών στις οποίες υπάρχει μόνο ένα είδος δέντρου, τη φύτευση ακατάλληλων ποικιλιών δέντρων, την ανυπαρξία κατάλληλης πολιτικής πρόληψης, καθώς και τις ανεπαρκώς αυστηρές ποινές για τις περιπτώσεις εμπρησμών, σε συνδυασμό με την ανεπαρκή εφαρμογή των νόμων που απαγορεύουν τις παράνομες κατασκευαστικές δραστηριότητες και εξασφαλίζουν την αναδάσωση,

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κράτη μέλη εξακολουθούν να μη διαθέτουν πλήρες κτηματολόγιο και ικανοποιητικό δασολόγιο και δασικούς χάρτες, γεγονός το οποίο σε συνδυασμό με την ανεπαρκή εφαρμογή των νόμων που απαγορεύουν την παράνομη δόμηση σε καμμένες περιοχές, δημιουργεί κενό, το οποίο έχει ως συνέπεια την αλλαγή της χρήσης της γης και τον αναχαρακτηρισμό δασικής γης και τη χρήση της για δόμηση και χρηματοοικονομική κερδοσκοπία·

Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κοινοτικός μηχανισμός πολιτικής προστασίας έχει ενεργοποιηθεί επανειλημμένα τα τελευταία χρόνια,

ΙΑ. δεδομένου ότι οι φυσικές καταστροφές, όπως και οι ολοένα και συχνότερες δασικές πυρκαγιές από τη Νότια Ευρώπη, δύνανται επίσης να έχουν διασυνοριακή διάσταση εξαιτίας της ταχύτητας με την οποία μπορούν να εξαπλωθούν από την αρχική πηγή τους και την ικανότητά τους να αλλάζουν απροσδόκητα κατεύθυνση, απαιτώντας με τον τρόπο αυτό ευέλικτες, ταχέως συντονιζόμενες και πολύπλευρες προσπάθειες και απαντήσεις, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τις τεράστιες ζημιές που μπορούν να προξενήσουν σε περιουσίες, ανθρώπινες ζωές, οικονομικές δραστηριότητες και το περιφερειακό περιβάλλον,

ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένα καλέσει τις Προεδρίες του Συμβουλίου να λάβουν απόφαση για νέο κανονισμό του Ταμείου Αλληλεγγύης, μετά την έγκριση της αρχικής του θέσης τον Μάιο 2006,

ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, από το 2002 που ιδρύθηκε, το Ταμείο Αλληλεγγύης έχει χορηγήσει χρηματοδοτικές ενισχύσεις που υπερβαίνουν συνολικά το 1,5 δισ. ευρώ,

ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη τη δήλωση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ότι το Ταμείο Αλληλεγγύης «πέτυχε τον βασικό στόχο του, ήτοι την επίδειξη αλληλεγγύης προς τα κράτη μέλη σε περιπτώσεις καταστροφών», μολονότι παραμένει ως σημαντικότερο πρόβλημα η αδυναμία ταχείας κινητοποίησης του Ταμείου ως μηχανισμού διαχείρισης κρίσεων,

ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή αναγνωρίζει την ανάγκη για βελτίωση της διαφάνειας και απλούστευση των κριτηρίων για την κινητοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης,

ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 1995 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει καταθέσει διαδοχικά ψηφίσματα καλώντας επανειλημμένα την ΕΕ να λάβει πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών στη Νότια Ευρώπη, πρωτοβουλίες οι οποίες, ή δεν υλοποιήθηκαν ποτέ, ή δεν ολοκληρώθηκαν και δεν έφεραν αποτέλεσμα,

εκφράζει τα συλλυπητήρια και την αμέριστη αλληλεγγύη του στους συγγενείς όσων έχασαν τη ζωή τους και στους κατοίκους των περιοχών που έχουν πληγεί, και αποτίει φόρο τιμής στους πυροσβέστες, στρατιώτες, επαγγελματίες και εθελοντές, οι οποίοι εργάστηκαν ακαταπόνητα και θαρραλέα για την πυρόσβεση, τη διάσωση ανθρώπων και τον περιορισμό των ζημιών από τις φυσικές καταστροφές του φετινού καλοκαιριού·

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν εφαρμόστηκαν οι συστάσεις στις οποίες προέβη σε προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τις φυσικές καταστροφές·

επισημαίνει ότι οι ζημιές που προκλήθηκαν από τις δασικές πυρκαγιές θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί εάν ορισμένα κράτη μέλη είχαν αναπτύξει και εφαρμόσει αποτελεσματικότερη πολιτική πρόληψης και επαρκή νομοθετικά μέτρα για τη διατήρηση και την καταλληλότερη χρήση της γης,

θεωρεί ότι η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλει πρόταση για τη χάραξη ευρωπαϊκής στρατηγικής για την καταπολέμηση των φυσικών καταστροφών, που να συμπεριλαμβάνει υποχρεωτική προσέγγιση στην πρόληψη του κινδύνου, και να καταρτίσει πρωτόκολλο ενιαίας δράσης για κάθε τύπο καταστροφής σε ολόκληρη την Ένωση· θεωρεί ότι η στρατηγική αυτή θα πρέπει να αφιερώσει ιδιαίτερη προσοχή στις νησιωτικές και τις πλέον απομακρυσμένες περιφέρειες με χαμηλή γεωγραφική πυκνότητα·

ζητεί από την Επιτροπή και από τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι τα μέτρα για τη διαχείριση του κινδύνου από τις πλημμύρες θα επικεντρώνονται στην πρόληψη· θεωρεί ότι τα μέτρα αυτά, τα οποία πρέπει να βρίσκονται σε αρμονία με τη φύση και όχι να δρουν εναντίον της, θα μπορούσαν να προστατεύσουν τους ανθρώπους, τις περιουσίες τους και το περιβάλλον και να συμβάλουν στην επίτευξη περιβαλλοντικά βιώσιμης διαχείρισης των υδάτων, καθώς και του κοινοτικού στόχου για βιοποικιλότητα και της στρατηγικής της ΕΕ για προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος·

παροτρύνει την Επιτροπή να κινητοποιήσει το εν ισχύι Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ κατά τον πλέον ευέλικτο δυνατό τρόπο και χωρίς χρονοτριβή για να βοηθήσει τα θύματα των φυσικών καταστροφών του φετινού καλοκαιριού.

καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει την ανασυγκρότηση των περιοχών που έχουν υποστεί σοβαρές ζημίες, να αποκαταστήσει τους φυσικούς οικοτόπους στις περιοχές που επλήγησαν, να επιδιώξει την αναδημιουργία των θέσεων εργασίας, και να λάβει κατάλληλα μέτρα για την αντιστάθμιση του κοινωνικού κόστους που συνεπάγεται η απώλεια θέσεων εργασίας και άλλων πηγών εισοδήματος·

χαιρετίζει τη συνεργασία και τη βοήθεια που παρέσχον άλλα κράτη μέλη στις περιοχές που επλήγησαν στο πλαίσιο του κοινοτικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας· τάσσεται υπέρ της συνέχισης των πιλοτικών προγραμμάτων για την καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών και καλεί την Επιτροπή να λάβει επειγόντως θέση σχετικά με το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα με σκοπό την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών και την προπαρασκευαστική δράση για την ανάπτυξη της ικανότητας ταχείας αντίδρασης της ΕΕ σε τέτοιες καταστροφές, και ζητεί την υποβολή νομοθετικών προτάσεων για την καθιέρωση αυθεντικής ικανότητας επέμβασης της Κοινότητας σε καταστροφές στις οποίες περιλαμβάνονται οι δασικές πυρκαγιές και άλλου είδους καταστροφές·

τονίζει τον επείγοντα χαρακτήρα αυτού του ζητήματος και ζητεί ως εκ τούτου τη δημιουργία αποτελεσματικής ευρωπαϊκής δυνάμεως που θα μπορούσε να επεμβαίνει αμέσως σε περιπτώσεις επείγουσας ανάγκης, όπως προτείνει η προαναφερθείσα έκθεση Barnier· καλεί κατά συνέπεια την Επιτροπή να υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις για μια ευρωπαϊκή ικανότητα συνεργασίας που να μπορεί να ανταποκρίνεται ταχύτερα σε περίπτωση φυσικών καταστροφών·

θεωρεί ότι η πρόσφατη εμπειρία, καθώς και η εμπειρία των τελευταίων ετών, υπογραμμίζει την ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση της ετοιμότητας και της ικανότητας αντίδρασης της Κοινότητας στον τομέα της πολιτικής προστασίας και πρόληψης όσον αφορά τις πυρκαγιές σε δασικές και άλλες εκτάσεις στη Νότια Ευρώπη, και παροτρύνει την Επιτροπή να αναλάβει σχετική δράση προκειμένου να διασφαλίσει την ορατή εκδήλωση ευρωπαϊκής αλληλεγγύης προς τις χώρες που αντιμετωπίζουν σοβαρές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης· στηρίζει δραστηριότητες που αποσκοπούν στη βελτίωση της ετοιμότητας των κρατών μελών στον τομέα της πολιτικής προστασίας, ιδίως μέσω της ανταλλαγής εμπειρογνωμόνων και βέλτιστων πρακτικών, ασκήσεων και σχεδίων ετοιμότητας·

αναγνωρίζει τη συμβολή του Κέντρου Παρακολούθησης και Πληροφόρησης όσον αφορά τη στήριξη και τη διευκόλυνση της κινητοποίησης και του συντονισμού της βοήθειας που προσφέρει η πολιτική προστασία σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης·

τονίζει την επί μέρους ευθύνη των κρατών μελών για πολιτική προστασία και μέτρα ελέγχου των καταστροφών, καθώς και την πρωταρχική ευθύνη τους για την πρόληψη και  κατάσβεση των πυρκαγιών· καλεί την Επιτροπή να αναλάβει την αναγκαία δράση για τη δημιουργία ανεξάρτητης, μόνιμης ευρωπαϊκής δύναμης επέμβασης για την αρωγή των κρατών μελών και των περιοχών που έχουν πληγεί στη διάρκεια πολύ εκτεταμένων δασικών πυρκαγιών και άλλων καταστροφών, παρέχοντας άριστο εξοπλισμό και τεχνογνωσία· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η Επιτροπή θα πρέπει να μελετήσει τρόπους για την εξασφάλιση της πρόσβασης σε συμπληρωματικό δυναμικό, το οποίο μπορεί να είναι διαθέσιμο από άλλες πηγές συμπεριλαμβανομένων και ιδιωτικών πόρων, για να εγγυηθεί ταχεία απάντηση σε σοβαρές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης·

εκφράζει τη βαθύτατη λύπη του για τις τόσο πολλές και βαριές απώλειες που σημειώθηκαν κατά τις πυρκαγιές σε ορισμένα κράτη μέλη  που επλήγησαν προσφάτως από πυρκαγιές τέτοιου μεγέθους· θεωρεί, κατά συνέπεια, απαραίτητο να εξεταστεί αμέσως η επάρκεια των μέτρων πρόληψης και ετοιμότητας, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί ότι θα αντληθούν τα αναγκαία διδάγματα για να προληφθούν και να περιοριστούν οι ολέθριες επιπτώσεις παρόμοιων καταστροφών σε κράτη μέλη στο μέλλον· από την άποψη αυτή, ζητεί επιμόνως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καλέσει τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τα υφιστάμενα επιχειρησιακά προγράμματα για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, με στόχο την ανταλλαγή εμπειριών και την άντληση συμπερασμάτων σχετικά με άμεσα μέτρα, τον συντονισμό των διοικητικών και επιχειρησιακών φορέων και τη διαθεσιμότητα των αναγκαίων ανθρώπινων και υλικών πόρων·

εκφράζει τη λύπη του διότι πολλές από αυτές τις πυρκαγιές σε δάση φαίνεται ότι ξεκίνησαν από εμπρησμούς και ανησυχεί ιδιαίτερα διότι όλο και περισσότερο οι εγκληματικοί εμπρησμοί είναι υπεύθυνοι για πυρκαγιές σε δάση της Ευρώπης·

καλεί τα κράτη μέλη, κατά συνέπεια, να θεσπίσουν και να εφαρμόσουν αυστηρότερες ποινικές κυρώσεις για τις εγκληματικές πράξεις που βλάπτουν το περιβάλλον και ειδικότερα για όσους προκαλούν δασικές πυρκαγιές, και πιστεύει ότι οι γρήγορες και αποτελεσματικές έρευνες για τον προσδιορισμό των ευθυνών, ακολουθούμενες από τις ανάλογες ποινές, θα αποθαρρύνουν την αμέλεια αλλά και τις εσκεμμένες ενέργειες·

ζητεί ως ποινή την επιστροφή της κοινοτικής βοήθειας από όποιο κράτος μέλος δεν αναδασώνει πλήρως την πληγείσα περιοχή ή επιτρέπει αλλαγή της χρήσης γης για οιαδήποτε κερδοσκοπικά πολεοδομικά και τουριστικά σχέδια·

καταδικάζει την πρακτική της νομιμοποίησης παρανόμων κτισμάτων σε προστατευόμενες και μη εγκεκριμένες περιοχές·

επισημαίνει ότι οι εμπρηστές, και ιδίως όσοι έχουν να αποκομίσουν οφέλη από ενέργειες  ανοικοδόμησης ή την καταστροφή δασικών εκτάσεων, είναι δυνατόν να ενθαρρύνονται από νόμους οι οποίοι δεν ορίζουν αυστηρώς ή δεν προστατεύουν τις εκτάσεις αυτές και/ή από την ανεπαρκή εφαρμογή της νομοθεσίας που απαγορεύει την αυθαίρετη δόμηση·

προτρέπει ως εκ τούτου τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι όλες οι καμένες δασικές εκτάσεις θα παραμένουν δασικές και θα εμπίπτουν σε προγράμματα αναδάσωσης·

ζητεί να εφαρμοστούν αποτελεσματικότερες μέθοδοι για την έγκαιρη ανίχνευση των δασικών πυρκαγιών και καλύτερη μεταφορά τεχνογνωσίας όσον αφορά τα μέτρα καταστολής πυρκαγιών μεταξύ κρατών μελών, και προτρέπει την Επιτροπή να βελτιώσει την ανταλλαγή εμπειρίας μεταξύ των περιφερειών και των κρατών μελών·

αναγνωρίζει την αλληλεγγύη που επέδειξαν η Ευρωπαϊκή Ένωση, τα κράτη μέλη της και οι άλλες χώρες όσον αφορά την παροχή βοήθειας στις πληγείσες περιοχές κατά τη διάρκεια δασικών πυρκαγιών, με την παροχή αεροσκαφών, πυροσβεστικού εξοπλισμού και τεχνογνωσίας, καθώς και με την αξιέπαινη βοήθεια που παρεσχέθη στις αρμόδιες αρχές και τις ομάδες διάσωσης·

θεωρεί ότι η κλίμακα και ο αντίκτυπος των φαινομένων αυτών συχνά υπερβαίνουν τις δυνατότητες σε τοπικό και εθνικό επίπεδο και ζητεί να υπάρξει επειγόντως αποτελεσματική ευρωπαϊκή δέσμευση·

εκφράζει την ικανοποίησή του για την ευρωπαϊκή τακτική εφεδρεία πυροσβεστικών αεροσκαφών (EUFFTR), που δημιουργήθηκε το καλοκαίρι του 2009 προκειμένου να ενισχυθούν τα κράτη μέλη στην καταπολέμηση των μεγάλων πυρκαγιών· το δοκιμαστικό αυτό σχέδιο καταρτίστηκε με την υποστήριξη του Κοινοβουλίου, προκειμένου να ενταθεί η συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών στην καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών, και αποδείχτηκε εξαίρετο παράδειγμα ενισχυμένης δυναμικότητας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που διασφάλισε την άμεση παροχή βοήθειας σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης·

τονίζει,  στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη να συνεχιστεί η ανάπτυξη και η ενίσχυση αυτού του πιλοτικού σχεδίου, επειδή εξακολουθούν να συντρέχουν συνθήκες επέλευσης μεγάλων καταστροφών διότι οι ικανότητες των κρατών μελών, σε συνδυασμό με τις προσπάθειες της EUFFTR, αποδεικνύεται ότι δεν επαρκούν στην πράξη

εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι η Επιτροπή και το Συμβούλιο δεν προέβλεψαν καμία χρηματοοικονομική δέσμευση για το 2010 για τη συνέχιση της προπαρασκευαστικής ενέργειας σχετικά με τη δυνατότητα ταχείας αντίδρασης της ΕΕ που καταρτίσθηκε ήδη το 2008 και 2009·

θεωρεί επιτακτική ανάγκη την κατάρτιση νέου κανονισμού για το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ ως μέσου αντιμετώπισης των προβλημάτων που προξενούν οι φυσικές καταστροφές με μεγαλύτερη ευελιξία και αποτελεσματικότητα·

εκφράζει την αποδοκιμασία του για το γεγονός ότι το Συμβούλιο έχει παγώσει την πρόοδο στο εν λόγω ζήτημα, με αποτέλεσμα να καθυστερεί αθέμιτα η αναθεώρηση αυτή, μολονότι το Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του με συντριπτική πλειοψηφία κατά την πρώτη ανάγνωση τον Μάιο 2006·

υπογραμμίζει το γεγονός ότι η αναβίωση της πρωτοβουλίας αυτής θα μπορούσε να αποφέρει σημαντικότατα οφέλη για την πρακτική λειτουργία του Ταμείου, με τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής του, την κατάργηση της κατ’ εξαίρεση κινητοποίησης του Ταμείου για καταστροφές περιφερειακής κλίμακας, την αύξηση των δικαιούχων περιφερειών καθιερώνοντας χαμηλότερο όριο ζημίας για την κινητοποίησή του, και, ιδίως, με την ικανότητα ταχύτερης αντίδρασης σε καταστροφές επιταχύνοντας τις πληρωμές·

καλεί επειγόντως την Επιτροπή και το Συμβούλιο να επιδείξουν τη μέγιστη δυνατή υπευθυνότητα και να επιταχύνουν την εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης για την επαναδραστηριοποίηση της διαδικασίας αναθεώρησης του κανονισμού για το Ταμείο Αλληλεγγύης με σκοπό τη δημιουργία ισχυρότερου και ταχύτερου μηχανισμού, ικανού να ανταποκρίνεται στις νέες προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης και των κλιματικών αλλαγών·

ζητεί από τη Σουηδική Προεδρία και από τους Υπουργούς Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Γεωργίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης να ενεργήσουν άμεσα και αποφασιστικά·

εκφράζει την ανησυχία του για τον αυξανόμενο αριθμό φυσικών καταστροφών οι οποίες, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, είναι δυνατό να αποδοθούν κυρίως στην κλιματική αλλαγή και καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να αναλάβουν κάθε δυνατή πρωτοβουλία ώστε να εξασφαλιστεί η επίτευξη μεγαλόπνοης διεθνούς συμφωνίας στην προσεχή 5η διάσκεψη των συμβαλλομένων μερών που λειτουργεί ως συνάντηση των συμβαλλομένων μερών στο Πρωτόκολλο του Κιότο, η οποία θα πραγματοποιηθεί στην Κοπεγχάγη, Δανία, από τις 7 έως τις 18 Δεκεμβρίου 2009·

υπογραμμίζει την ανάγκη να ενισχυθούν τα μέτρα πρόληψης, τα οποία έχουν σχεδιαστεί για την αντιμετώπιση όλων των μορφών φυσικών καταστροφών με τον καθορισμό κοινών στρατηγικών κατευθυντηρίων γραμμών για την εξασφάλιση καλύτερου συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών, όπως επίσης και μεγαλύτερης λειρτουργικότητας και συντονισμού μεταξύ των διαφόρων κοινοτικών μέσων (Διαρθρωτικά Ταμεία, Ταμείο Αλληλεγγύης, ΕΓΤΑΑ και το πρόγραμμα LIFE+, και του μηχανισμού ταχείας επέμβασης και ετοιμότητας για μείζονες περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης)·

δεν παραλείπει όμως την ανάγκη συμμετοχής άλλων υφιστάμενων μηχανισμών, όπως κρατικών ενισχύσεων για περιφερειακούς σκοπούς, ή δανείων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για την αντιμετώπιση των ζημιών που έχουν προκληθεί από φυσικές καταστροφές·

καλεί την Επιτροπή να λάβει θέση σχετικά με τις κοινοτικές πιστώσεις που χορηγούνται για την προστασία από δασικές πυρκαγιές, όπως επίσης και σχετικά με τον βαθμό κατά τον οποίον έχουν χρησιμοποιηθεί επαρκώς

ζητεί να εισαχθούν μηχανισμοί περιφερειακού συντονισμού στα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των μέτρων πρόληψης·

υπογραμμίζει την ανάγκη να επιταχυνθεί η διαδικασία εκτίμησης των κονδυλίων της ΕΕ που απαιτούνται για την αποκατάσταση γεωργικών εκτάσεων μετά από πλημμύρες και πυρκαγιές, και να διατεθεί μεγαλύτερη χρηματοδοτική ενίσχυση για την ανάπτυξη αντιπυρικών ζωνών και αντιπλημμυρικών έργων·

υπογραμμίζει τα μοιραία αποτελέσματα των δασικών πυρκαγιών και των πλημμυρών για τα ζώα και την κτηνοτροφία·

θεωρεί απολύτως αναγκαίο να ληφθούν υπόψη τα διαρθρωτικά προβλήματα του αγροτικού περιβάλλοντος (δημογραφική κάμψη, εγκατάλειψη των καλλιεργειών, αποδάσωση και κατακερματισμός της δασικής ιδιοκτησίας)·

θεωρεί ότι πρέπει να ενισχυθούν οι υπάρχοντες δεσμοί μεταξύ πολιτικής προστασίας και περιβαλλοντικής πολιτικής προκειμένου να αξιοποιηθούν πλήρως τα προληπτικά μέτρα που προβλέπει η περιβαλλοντική νομοθεσία και να διασφαλιστεί η συντονισμένη προσέγγιση της ΕΕ στην πρόληψη και στον περιορισμό των καταστροφών·

υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι δεν υπάρχει σχέδιο για την αντικατάσταση ή αποδυνάμωση των εν ισχύι εθνικών αρμοδιοτήτων στους τομείς της πολιτικής προστασίας και της πρόληψης των καταστροφών μέσω κατευθυντηρίων γραμμών της ΕΕ·

 

πιστεύει ότι οι διαδικασίες κινητοποίησης του Ταμείου Αλληλεγγύης πρέπει να επανεξετασθούν προκειμένου να επιταχυνθεί η καταβολή της βοήθειας· θεωρεί, ειδικότερα, ότι, προς τον σκοπό αυτό, θα μπορούσε να αναπτυχθεί σύστημα προκαταβολών βάσει αρχικών εκτιμήσεων της άμεσης ζημιάς, σύμφωνα με το οποίο οι περαιτέρω πληρωμές θα εξαρτώνται από τον τελικό υπολογισμό του συνόλου της άμεσης ζημιάς και από στοιχεία σχετικά με μέτρα πρόληψης που θα λαμβάνονται ως αποτέλεσμα της καταστροφής·

καλεί την Επιτροπή να επισπεύσει τον σχεδιασμό ενημερωτικών και εκπαιδευτικών εκστρατειών σχετικά με μέτρα πρόληψης τα οποία θα συμφωνηθούν με τα κράτη μέλη, προκειμένου να μειωθούν οι κίνδυνοι και οι συνέπειες των φυσικών καταστροφών, ιδίως στις περιοχές υψηλού κινδύνου, με μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση του κοινού όσον αφορά την ανάγκη να φροντίζει το περιβάλλον και να διατηρεί τους φυσικούς πόρους· προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα, συμπεριλαμβανομένων και μέτρων για την περαιτέρω ευαισθητοποίηση του κοινού όσον αφορά την υποστήριξη της βιωσιμότερης χρήσεως των υδάτινων, εδαφικών και βιολογικών πόρων, και την καλύτερη διαχείριση των αποβλήτων, μέτρα των οποίων η έλλειψη καθίσταται συχνά αιτία πυρκαγιών·

υπογραμμίζει ότι η σημερινή συχνότητα με την οποία εμφανίζονται πυρκαγιές στη Νότια Ευρώπη – περίπου 95% της συνολικής έκτασης των καμμένων περιοχών της ΕΕ βρίσκεται στην περιοχή της Μεσογείου – πέρα από τον σοβαρό περιβαλλοντικό και οικονομικό της αντίκτυπο προβλέπεται να έχει και άμεση σύνδεση με την επιδείνωση των συνεπειών από την αλλαγή του κλίματος στις εν λόγω περιοχές (διάβρωση και απώλεια εδάφους, απερήμωση, αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, περιλαμβανομένου και του CO2

ζητεί, συνεπώς, να χαραχτεί ολοκληρωμένη στρατηγική της ΕΕ για την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων της Νότιας Ευρώπης, που θα διασφαλίζει επαρκή χρηματοδότηση για μέτρα πρόληψης, μέτρα για την αναστροφή των εκτεταμένων οικονομικών και περιβαλλοντικών ζημιών, τη διασφάλιση της πλήρους αποκατάστασης του οικοσυστήματος, καθώς και την εγγραφή πιστώσεων για την προσαρμογή των δασικών οικοσυστημάτων της Νότιας Ευρώπης στην κλιματική αλλαγή και τον μετριασμό των επιπτώσεών της·

τονίζει ότι πρέπει να ληφθεί πλήρως υπόψη η σοβαρή έκθεση των δασικών οικοσυστημάτων των μεσογειακων περιοχών στις κλιματικές αλλαγές· καλεί την Επιτροπή να εισαγάγει, μεταξύ των γεωργο-περιβαλλοντικών μέτρων που προβλέπει η Κοινή Γεωργική Πολιτική, ειδικές παρεμβάσεις για την πρόληψη και αποφυγή της εξάπλωσης των δασικών πυρκαγιών και να ερευνήσει σοβαρά το ενδεχόμενο θέσπισης Κοινής Δασικής Πολιτικής για την καλύτερη αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των φυσικών καταστροφών·

παροτρύνει την Επιτροπή να δώσει, στο πλαίσιο της πρότασής της, προτεραιότητα σε πρόγραμμα δράσης της ΕΕ για προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και την πρόληψη και καταπολέμηση της ξηρασίας και των δασικών πυρκαγιών στη Νότια Ευρώπη·

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις των κρατών μελών και στις περιφερειακές αρχές που επλήγησαν από τις πυρκαγιές και τις πλημμύρες.

………………………………..