16Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΟΗΕ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Η σύνοδος των απόντων
Της ΚΟΡΙΝΑΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ
Μικρή πρόοδος για τη σωτηρία του πλανήτη σημειώθηκε στο Κανκούν του Μεξικού. Ετσι το μεγαλεπήβολο όραμα των ισχυρών ηγετών του κόσμου που… απουσίαζαν ηχηρά, μετατίθεται για του χρόνου στο Ντέρμπαν της Νότιας Αφρικής
Περιβαλλοντιστές βύθισαν τα σύμβολα ισχυρών χωρών στη θάλασσα του Κανκούν, δείχνοντας την αγωνία τους για τον πλανήτη Υπάρχουν πολλοί τρόποι να βαφτίζεις το ψάρι κρέας. Ή να μεταμφιέζεις μια αποτυχία «αξιοπρεπή συμβιβασμό». Ο παραλληλισμός ταιριάζει γάντι στη 16η Παγκόσμια Διάσκεψη του ΟΗΕ για το περιβάλλον που ολοκληρώθηκε προχθές στο Κανκούν του Μεξικού. Η διάσκεψη προδιαγραφόταν ως αποτυχία προτού ακόμα ξεκινήσει και οι συμμετέχοντες σε αυτή έκαναν ό,τι μπορούσαν για να επαληθεύσουν τις Κασσάνδρες. Το Κανκούν, στο οποίο οι μεγάλοι ηγέτες έλαμψαν διά της απουσίας τους, έληξε, όπως όλα έδειχαν εξαρχής, χωρίς μεγάλη δεσμευτική συμφωνία για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μέσα σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμα και η οποία να περιλαμβάνει τόσο τις αναπτυγμένες όσο και τις αναπτυσσόμενες χώρες. Αυτό το μεγαλεπήβολο όραμα μετατίθεται για το 2011 και την υπ’ αριθμόν 17 παγκόσμια διάσκεψη στο Ντέρμπαν της Νότιας Αφρικής.
Επειδή όμως, μετά το ναυάγιο της περσινής και πολλά υποσχόμενης διάσκεψης στην Κοπεγχάγη, μια δεύτερη απανωτή αποτυχία θα απέβαινε καταστροφική σε επίπεδο δημοσίων σχέσεων, επιβάλλεται, για ψυχολογικούς καθαρά λόγους, να προβληθούν μερικές μικρές, έστω, θετικές πλευρές της μεγάλης μάζωξης στο Κανκούν.
Οι πλούσιες χώρες του πλανήτη συμφωνούν, κατ’ αρχάς, στη δημιουργία ενός «πράσινου ταμείου» για μακροπρόθεσμη οικονομική ενίσχυση των φτωχότερων, έτσι ώστε να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και να αναπτύξουν σταδιακά νέες και περισσότερο «πράσινες» τεχνολογίες, μια υπόσχεση που είχε μείνει εκκρεμής από την Κοπεγχάγη. Επίσης, συμφωνούν στη δημιουργία ενός ταμείου προστασίας για τα δάση του πλανήτη ώστε να σταματήσει η αποψίλωσή τους. Αυτή η πρωτοβουλία υποστηρίχθηκε έντονα από κράτη όπως η Νορβηγία και οι ΗΠΑ, καθώς και από άρχοντες του χρήματος όπως ο χρηματιστής Τζορτζ Σόρος και ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ρόμπερτ Ζέλιγκ, οι οποίοι πήγαν για αυτό τον σκοπό στο Κανκούν. Μέχρι στιγμής, η διεθνής κοινότητα έχει υποσχεθεί ότι θα καταθέσει 4,5 δισ. δολάρια για τη σωτηρία του πλανήτη.
Αυτό βέβαια μοιάζει οξύμωρο, καθώς την ίδια στιγμή η Αμερική, η πιο ζημιογόνα για το περιβάλλον χώρα, αρνείται να δεσμευθεί για τη μείωση των δικών της ρύπων, ενώ δεν έχει καν προσυπογράψει το Πρωτόκολλο του Κιότο. Ούτε είναι δυνατό τα δάση να σωθούν από μόνα τους, όταν οι μεγάλοι πρωταγωνιστές στην παγκόσμια σκακιέρα αδυνατούν να καταλήξουν σε μια στοιχειώδη συμφωνία για την επόμενη μέρα του Κιότο.
Αν οι ΗΠΑ, από την πλευρά των αναπτυγμένων χωρών και η Κίνα, από την πλευρά των αναπτυσσόμενων, κρατούν κλασικά τον ρόλο του «κακού» στις παγκόσμιες διασκέψεις για το περιβάλλον, φέτος πέταξαν και άλλοι, θεωρητικά πιο «καλοί» και «διαλλακτικοί» τις μάσκες. Η Ιαπωνία ήταν αυτή που αρνήθηκε να επεκτείνει τις δεσμεύσεις της απέναντι στο Κιότο πέραν του 2012, εφόσον δεν συμμετάσχουν σε αυτό η Κίνα, η Ινδία και οι υπόλοιπες αναπτυσσόμενες χώρες. Η στάση της Ιαπωνίας, η οποία ερμηνεύθηκε στο πλαίσιο του σκληρού πολιτικού και οικονομικού ανταγωνισμού της με την Κίνα, υποστηρίχθηκε από τον Καναδά και τη Ρωσία, χώρες που ίσως αναζητούσαν την κατάλληλη αφορμή για να καλύψουν τη δική τους ασυνέπεια. Η συντηρητική κυβέρνηση του Καναδά έχει δηλώσει εδώ και τέσσερα χρόνια ότι είναι πρακτικά αδύνατο να ανταποκριθεί στη δέσμευσή της για μείωση των βλαβερών ρύπων κατά 270 μεγατόνους το χρόνο για το διάστημα 2008-2012. Οσο για τη Ρωσία, η οποία επικύρωσε το Πρωτόκολο μόλις το 2005, απέχει ακόμα πολύ από τη φιλόδοξη υπόσχεση για μείωση κατά 10%-15% των ρύπων σε σχέση με τα επίπεδα του 1990.
Το ευτράπελο ήταν ότι ορισμένα ξένα ΜΜΕ επιχείρησαν να επιρρίψουν το ενδεχόμενο ναυάγιο του Κανκούν στην «αδιαλλαξία» λατινοαμερικάνικων χωρών όπως η Βενεζουέλα, η Βολιβία και η Νικαράγουα! Η δεκαετία 2001-2010 ανακηρύχθηκε η θερμότερη από όλες και το 2010 η πιο ζεστή χρονιά. Αραγε, του χρόνου στη Νότια Αφρική, ποιος θα αναλάβει την ευθύνη; Οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ε.Ε.; Ή μήπως, η Νικαράγουα με την ανύπαρκτη βιομηχανία;