Αργεντινή: μετά το ελικόπτερο…

Μαυροντυμένη και μόνη δίνει αύριο τη μάχη επανεκλογής η Κριστίνα Φερνάντες-Κίρχνερ, η πρόεδρος της κάποτε πολύπαθης Αργεντινής.

Από το πλευρό της λείπει τώρα ο σύντροφος και Νέστοράς της, ο… Νέστορ Κίρχνερ, που έβγαλε την Αργεντινή από το χάος (πέθανε ξαφνικά τον περασμένο Οκτώβριο). Τον είχε διαδεχθεί το 2007 και σχεδόν συγκυβερνούσαν. Κεντροαριστερός περονιστής, που οι συμπατριώτες του ακόμα πίνουν νερό στο όνομά του, ο Κίρχνερ απέσπασε τη χρεοκοπημένη Αργεντινή από τα νύχια του ΔΝΤ. Φαβορί για δεύτερη θητεία η Κριστίνα, αναμένεται να εκλεγεί από τον πρώτο κιόλας γύρο. Αλλωστε, στις προκριματικές του Αυγούστου, που έγιναν πρώτη φορά για να ξεκαθαρίσει το τοπίο από τους αμέτρητους υποψηφίους, εκείνη έλαβε το 50,24% των ψήφων και ο ισχυρότερος αντίπαλός της Ρικάρντο Αλφονσίν (γιος του άλλοτε προέδρου Ραούλ Αλφονσίν) 12,20%. Για αύριο, οι δημοσκοπήσεις τής δίνουν 53-57%. Ωστόσο, μπορεί να εκλεγεί και με 40%, αρκεί να απέχει 10 μονάδες από τον κύριο αντίπαλό της. Απέχει 38 ήδη. Λαμπρή δικηγόρος, γερουσιαστίνα από το 1995, πρωτοσύμβουλος του προέδρου Νέστορ Κίρχνερ, η Κριστίνα, 59 ετών, είναι αυτόφωτη πολιτικός. Κυβερνά την 3η οικονομία της Λατινικής Αμερικής και η δημοτικότητά της, που είχε πέσει στο 20% όταν συγκρούστηκε το 2008 με τους αγρότες για τους δασμούς της σόγιας και του κρέατος, σήμερα φτάνει το 58% τουλάχιστον. Αλλά δεν ήταν μόνο απλοί αγρότες που ξεσηκώθηκαν τότε.

Στην εξέγερση πρωτοστάτησαν οι μεγαλοτσιφλικάδες της Πάμπα, αυτού του χρυσωρυχείου των 700.000 τ.χλμ. Τα πνεύματα ηρέμησαν αφού οι προτάσεις της προέδρου για τους υπέρογκους εξαγωγικούς δασμούς καταψηφίστηκαν στη Βουλή. Η Αργεντινή είναι η πρώτη παγκοσμίως παραγωγός σογιέλαιου και σόγιας, η Νο 2 στις εξαγωγές καλαμποκιού και γίγαντας στις εξαγωγές κρεάτων. Εχει ακόμα και πετρέλαιο. Οταν κατέρρευσε το 2001-2002, έσπειρε τον τρόμο στους διεθνείς πολιτικοοικονομικούς κύκλους αλλά και στον σκεπτόμενο άνθρωπο: τέτοια περίπτωση ολοκληρωτικής παράλυσης σύγχρονου κράτους δεν είχε συμβεί από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ολα είχαν γίνει με τις συμβουλές του ΔΝΤ. Ο δημόσιος τομέας συρρικνώθηκε με εκατοντάδες χιλιάδες απολύσεις. Ιδιωτικοποιήθηκαν όλοι οι πλουτοπαραγωγικοί πόροι. Ορίστηκε ισοτιμία πέσο-δολαρίου 1 προς 1. Τα επιτόκια εκτινάχθηκαν. Οι δαπάνες για παιδεία και υγεία ψαλιδίστηκαν άγρια. Το ίδιο μισθοί και συντάξεις.

* Η χώρα κατέρρευσε όταν τον Νοέμβριο το ΔΝΤ υπέδειξε και άλλα μέτρα λιτότητας, προκαλώντας κοινωνική έκρηξη. Μισθοί και συντάξεις δεν καταβάλλονταν, οι καταθέσεις δεσμεύτηκαν κι ο κόσμος έμπαινε σε ατελείωτες ουρές περιμένοντας 1.500 δολάρια το μήνα. Εισαγωγές και εξαγωγές πάγωσαν. Η μεσαία τάξη εξαθλιώθηκε. Το 60% του πληθυσμού ζούσε κάτω από το όριο της φτώχειας. Αίμα έτρεξε τους δρόμους του Μπουένος Αϊρες. Τον υπουργό Οικονομικών που έκανε τις περικοπές τον έδιωξαν οι Αργεντινοί πυξ λαξ με διαδηλώσεις τα Χριστούγεννα. Εφυγε με ελικόπτερο από το υπουργείο.

Ο tempora!

Ο Κίρχνερ ανέλαβε το 2003 και με τη συγκυρία των υψηλών τιμών στις πρώτες ύλες έσωσε τη χώρα, ανακουφίζοντας συνάμα και το λαό με αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις. Από μηχανής θεός της οικονομίας η Κίνα, αλλά και η Ινδία, απορροφούν την κολοσσιαία παραγωγή της σόγιας, εξασφαλίζοντας στη χώρα ρυθμούς ανάπτυξης 9% επί πέντε χρόνια. Η μεγάλη αύξηση του τουρισμού γεμίζει τα ταμεία με συνάλλαγμα και δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας. Η ανεργία από 25% έπεσε στο 7%. Κάτω από το όριο της ένδειας τώρα ζει το 12% του πληθυσμού. Το 2006 η Αργεντινή προεξοφλεί το θηριώδες χρέος της αποπέμποντας και το ΔΝΤ. Η Κριστίνα, με κοινωνικά προγράμματα, έσωσε κάπου 10 εκατομμύρια οικογένειες. Η πρόεδρος έχει στο πλευρό της όλα τα κοινωνικά στρώματα. Μισθοί και συντάξεις αυξάνονται τακτικά. Ωστόσο, το οικογενειακό εισόδημα κατατρώει ο πληθωρισμός, επισήμως 10% αλλά πάνω από 20% στην πραγματικότητα. Η κατανάλωση είναι όσο ποτέ ζωηρή. Οι σοδιές σε ύψη-ρεκόρ. Ο ρυθμός ανάπτυξης σήμερα είναι 7,8% και τα έσοδα από το καλαμπόκι και τη σόγια πάνω από το 1/4 του ΑΕΠ.

Ομως

για να στηρίξει την ανάπτυξη η Κίρχνερ, εφαρμόζει πρόγραμμα αυστηρού παρεμβατισμού κι αυτό ανησυχεί Ευρώπη και Ασία. Υποχρεώνει τις ξένες εταιρείες που εξάγουν προϊόντα στην Αργεντινή ή να εισάγουν από εκεί ή να κάνουν επενδύσεις στη χώρα. Ακόμα και ο καλύτερος πελάτης της, η Κίνα, έσπευσε να ξεμπλοκάρει παραγγελία 500.000 τόνων σόγιας, ανακοινώνοντας ταυτόχρονα επενδύσεις 14 δισεκατομμυρίων δολαρίων.