Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 9 Ιανουαρίου 2011
ΜΙΚΡΗ Η ΠΡΟΟΔΟΣ ΣΤΙΣ ΔΙΑΣΚΕΨΕΙΣ ΤΟΥ ΟΗΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠ’ ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
Ιδιο κλίμα από τη Βόννη ώς το Κανκούν
Τι αποφασίστηκε και τι έγινε από το 1995 έως και το 2010 για τη μείωση των ρύπων σε παγκόσμιο επίπεδο
Της ΡΟΥΛΑΣ ΠΑΠΠΑ-ΣΟΥΛΟΥΝΙΑ rpsoul@enet.gr
Η Διάσκεψη των Μερών (COP) είναι το ανώτατο όργανο της Σύμβασης-Πλαισίου του ΟΗΕ για τις κλιματικές αλλαγές. Απαρτίζεται από υπουργούς Περιβάλλοντος και συνέρχεται κάθε χρόνο.
Στο φημισμένο θέρετρο Κανκούν του Μεξικού οι ακτιβιστές βύθισαν στο νερό τα σύμβολα μεγαλουπόλεων του πλανήτη σε ένδειξη διαμαρτυρίας. COP 1 Βόννη (28/3-7/4/95)
Ξεκινούν οι διαπραγματεύσεις – δράσεις, που θα καταπολεμήσουν τις κλιματικές αλλαγές και που θα ισχύουν μετά το 2000. Γίνεται επεξεργασία της ιδέας ενός πρωτοκόλλου με δεσμευτική ισχύ.
COP 2 Γενεύη (8-19/7/96)
Υιοθετείται η «Διακήρυξη της Γενεύης», η οποία αναγνωρίζει – ενσωματώνει τα επιστημονικά στοιχεία για τις κλιματικές αλλαγές. Καλεί τις ανεπτυγμένες χώρες σε δεσμευτικούς στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων.
COP 3 Κιότο (1-11/12/97)
Υστερα από σκληρές διαπραγματεύσεις συμφωνείται το Πρωτόκολλο του Κιότο. Τα ανεπτυγμένα κράτη δεσμεύονται να μειώσουν τις εκπομπές έξι αερίων κατά 5,2% έως την περίοδο 2008-2012, σε σύγκριση με τις εκπομπές του 1990. Το Πρωτόκολλο τέθηκε σε ισχύ σε παγκόσμιο επίπεδο, στις 16 Φεβρουαρίου 2005, με την επικύρωση από τα 55 Μέρη της Σύμβασης-Πλαισίου του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC), τα οποία ευθύνονται αθροιστικά για το 55% των παγκόσμιων εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα το 1990. Τελευταία υπέγραψε η Ρωσία.
COP 4 Μπουένος Αϊρες (2-13/11/98)
Το «Σχέδιο Δράσης του Μπουένος Αϊρες» ορίζει ότι οι οριστικές λεπτομέρειες του Πρωτοκόλλου του Κιότο θα έχουν διευθετηθεί το αργότερο έως την 6η COP, το 2000, προβλέποντας την ενίσχυση σχεδίου για τις κλιματικές αλλαγές. Επί της ουσίας, όμως, δεν σημειώθηκε καμία πρόοδος και όλα μετατέθηκαν για τις επόμενες διασκέψεις.
COP 5 Βόννη (25/10- 5/11/99)
Επειτα από πιέσεις της Greenpeace και άλλων μη κυβερνητικών οργανώσεων, ο γερμανός καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ καλεί τις κυβερνήσεις να επικυρώσουν το Πρωτόκολλο του Κιότο έως το 2002, για να τεθεί σε ισχύ.
COP 6 Χάγη (13-24/11/00)
Οι διαπραγματεύσεις καταλήγουν σε αδιέξοδο. Η διάσκεψη επαναλαμβάνεται τον Ιούλιο του 2001 και υιοθετεί τις «Συμφωνίες της Βόννης» που ρυθμίζουν το Πρωτόκολλο του Κιότο σε υψηλό πολιτικό επίπεδο. Επιτυχία είναι η μετάδοση της τεχνογνωσίας στις αναπτυσσόμενες χώρες και η χρηματοδότησή τους για την ανάπτυξη καθαρών τεχνολογιών. Παρ’ όλα αυτά, πολλές λεπτομέρειες του Πρωτοκόλλου του Κιότο μένουν ανεπίλυτες.
COP 7 Μαρακές (29/10- 5/11/01)
Ρυθμίζονται θέματα που παρέμεναν σε εκκρεμότητα, όπως οι χρήσεις γης και η συμμόρφωση των κρατών με τις επιταγές του Πρωτοκόλλου του Κιότο. Δημιουργούνται τρία ταμεία για να ενισχύονται από τις κλιματικές επιπτώσεις οι φτωχές χώρες.
COP 8 Νέο Δελχί (23/10-1/11/02)
Καμία πρόοδος.
COP 9 Μιλάνο (1-12/11/03)
Επιτέλους τα Μέρη καταλήγουν σε τελικές συμφωνίες που αφορούν το Πρωτόκολλο του Κιότο. Δημιουργείται ένας φορέας ο οποίος θα παρακολουθεί την πρόοδο των μηχανισμών καθαρής ανάπτυξης (των πιο σημαντικών και ευέλικτων μηχανισμών).
COP 10 Μπουένος Αϊρες (6-17/12/04)
Ενώ η Ρωσία έχει υπογράψει το Πρωτόκολλο του Κιότο, οι συζητήσεις για το μέλλον του και το πώς θα εμπλέκονται σε αυτό οι αναπτυσσόμενες χώρες, ναυαγούν. Οι ΗΠΑ και η Σαουδική Αραβία αντιτάσσονται κι έτσι δεν σημειώνεται καμία πρόοδος.
COP 11 Μόντρεαλ (28/11- 9/12/05)
Στη διάσκεψη συρρέουν χιλιάδες επιχειρηματίες, για να εξασφαλίσουν τεράστια κέρδη από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών Ρύπων. Παρά τις διπλωματικές προσπάθειες της αμερικανικής αντιπροσωπείας, σημειώνεται σημαντική πρόοδος για το μέλλον του Πρωτοκόλλου του Κιότο.
COP 12 Ναϊρόμπι (6-17/11/06)
Οι κυβερνήσεις των αναπτυγμένων χωρών καλούνται να εντείνουν τις προσπάθειες για τη χρηματοδότηση των φτωχών χωρών. Αρχίζουν οι διαβουλεύσεις για τη μετά Κιότο περίοδο και τη μείωση των εκπομπών αερίων από τις ανεπτυγμένες χώρες στο 30% έως το 2020.
COP 13 Μπαλί (3-15/12/07)
Περισσότεροι από 10.000 εκπρόσωποι από 180 κράτη παίρνουν μέρος στο διεθνές συνεδριακό κέντρο, στο Μπαλί. Οι Ηνωμένες Πολιτείες άλλη μία φορά τορπιλίζουν τη διάσκεψη και αποχωρούν.
Ευτυχώς υπογράφεται ο οδικός χάρτης του Μπαλί, όπου υπάρχει οριστική συμφωνία για τη συνέχιση του Πρωτοκόλλου μέχρι την Κοπεγχάγη. Επίσης δημιουργείται ταμείο προσαρμογής, που θα χρηματοδοτεί δράσεις υποστήριξης των αναπτυσσόμενων χωρών.
COP 14 Πόζναν (1-12/12/08)
Μία από τις πιο αποτυχημένες διασκέψεις. Η Πολωνία υπονομεύει οποιαδήποτε πολιτική πρωτοβουλία και η Ε.Ε. εμφανίζεται πιο συντηρητική και πιο διχασμένη από ποτέ. Το ευρωπαϊκό πακέτο για την ενέργεια επισκιάζει τη διάσκεψη και η Ε.Ε. απεμπολεί τον πρωταγωνιστικό της ρόλο στις διαπραγματεύσεις.
COP 15 Κοπεγχάγη (7-18/12/09)
Η αποτυχία της διάσκεψης της Κοπεγχάγης εξέπληξε δυσάρεστα. Δεν ήταν μόνο η αδιαλλαξία που επέδειξαν οι Ηνωμένες Πολιτείες σαμποτάροντας τις διαπραγματεύσεις, ούτε η χαμηλών προσδοκιών στάση της Ευρώπης που απαρνήθηκε τον ηγετικό της ρόλο για τη σωτηρία του πλανήτη. Ηταν η ρωγμή στις σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ πλούσιων και αναπτυσσόμενων κρατών.
COP 16 Κανκούν, Μεξικό (29/11- 10/12/10)
Στο παρά πέντε ανατράπηκε το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων -χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν παραμένουν ανοιχτές μερικές μεγάλες πολιτικές προκλήσεις. Συγκεκριμένα, οι κυβερνήσεις συμφώνησαν σε σειρά αποφάσεων που θα αποτελέσουν το υπόβαθρο για την επίτευξη μιας τελικής συμφωνίας στη διάσκεψη που θα πραγματοποιηθεί του χρόνου, στο Ντέρμπαν της Νότιας Αφρικής.