ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
«Πόλεμος» στα οικοσυστήματα των ωκεανών
Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΓΕΩΡΓΟΥΔΗ
Εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής μεγαπανιδικοί οργανισμοί στα θαλάσσια οικοσυστήματα τείνουν να εξαφανιστούν ή μειώνονται οι πληθυσμοί τους ενώ ταυτόχρονα αλλάζουν οι ισορροπίες κυριαρχίας στις βιοκοινωνίες τους.
Αυτό πιστεύει ο πακιστανικής καταγωγής, Αμερικανός καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας Σαντιέγο στο Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας Σκριπς, Φαρούκ Αζάμ, από τους επιστημονικούς πατέρες της Μικροβιακής Θαλάσσιας Βιολογίας, από τους μεγαλύτερους ερευνητές στον κόσμο στον τομέα του.
Ο Αμερικανός καθηγητής, που πήρε μέρος στις εργασίες του Παγκόσμιου Συνεδρίου για την Κλιματική Αλλαγή και το Θαλάσσιο Περιβάλλον που πραγματοποιήθηκε στο Ηράκλειο με οργανωτές το διεθνή οργανισμό IMBER και το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), μιλώντας στην «Ε» τόνισε: «Είναι δύσκολο να απαντηθεί το ερώτημα γιατί οι αλλαγές στους ωκεάνιους μικροβιακούς οργανισμούς συντελούνται εκείνη τη στιγμή σε συνάρτηση με τις συντελούμενες κλιματικές αλλαγές.
Υπάρχουν όμως αλλαγές στις μεγάλες θαλάσσιες πανίδες. Είναι πλέον ορατές, έχουμε αλλαγή των βιοκοινωνιών αυτών με το χρόνο σε σχέση με την κλιματική αλλαγή στη βιοποικιλότητα.
Υπάρχουν βέβαια καινούργιες μεθοδολογίες γενετικές που αποτιμούν τη βιοποικιλότητα και το μεγάλο ερώτημα είναι πώς τελικά λειτουργούν τα οικοσυστήματα και ποιο ρόλο παίζουν τα μικρόβια στις λειτουργίες των οικοσυστημάτων».
«Γενετικές αλληλουχίες»
Για την απάντηση αυτού του καίριου ερωτήματος που αφορά τη γνώση των παραμέτρων της λειτουργίας των οικοσυστημάτων ο καθηγητής δηλώνει: «Αυτό που θέλουμε να δούμε με τις νέες μεθοδολογίες είναι η επίδραση των αλλαγών αυτών πάνω στις γενετικές αλληλουχίες των οργανισμών και τη σύστασή τους σε συνάρτηση με τα οικοσυστήματα.
Ηδη οι πανιδικοί οργανισμοί στον Ειρηνικό ωκεανό έχουν αλλάξει. Με την αλλαγή των περιβαλλοντικών συνθηκών αλλάζει κάθε φορά η επικράτηση των ειδών. Εχουμε μετατόπιση των ειδών κυριαρχίας μέσα στη βιοκοινωνία ενώ ο πληθυσμός παραμένει ο ίδιος.
Σε ό,τι αφορά την απώλεια ειδών στο μικροβιακό επίπεδο δεν μπορούμε να πούμε κάτι διότι αυτοί προσαρμόζονται άμεσα.
Αλλά όσον αφορά τα μεγάλα είδη κάποια οδηγούνται σε εξαφάνιση ή μείωση του πληθυσμού τους, δεν μπορούν να προσαρμοστούν. Τα μεγαπανιδικά είδη είναι αριθμητικά από ένα έως δέκα εκατομμύρια είδη και έχουμε περιγράψει διακόσιες χιλιάδες είδη.
Η απώλεια ισορροπίας και η απώλεια αρμονίας οφείλεται στην ανθρώπινη παρέμβαση που ευνοεί την ανάπτυξη μικροβίων με ένα τρόπο αρνητικό, π.χ. αναερόβιων μικροβίων που δημιουργούν συνθήκες μη ύπαρξης οξυγόνου με συνέπεια να καταστρέφονται άλλοι οργανισμοί σε ένα τροποποιημένο περιβάλλον. Αυτό φυσικά θα επηρεάσει και τη βιοποικιλότητα».